Samhandlingsreformen utsatt!

DAGENS MEDISIN – Regjeringen er kjent med at Stortinget nå ikke vil vedta en endelig finansieringsmodell for samhandlingsreformen. Derfor har vi satt ned et statssekretærutvalg som skal se på alle sidene ved finansieringen av reformen.

Dette opplyser statssekretær Roger Ingebrigtsen i Helse- og omsorgsdepartementet (HOD) til Dagens Medisin.

Statssekretærutvalg
Utvalget består blant annet av statssekretærer fra HOD, Kommunaldepartementet, Finansdepartementet og Kunnskapsdepartementet.

Helse- og omsorgskomiteen på Stortinget har hatt stortingsmeldingen om Samhandlingsreformen som sin viktigste sak i vinter. Politikerne skal avslutte arbeidet like over påske og levere en innstilling til helse- og omsorgsminister Anne-Grete Strøm-Erichsen i slutten av april.

Den tyngste utfordringen
Nå blir arbeidet med reformen utsatt fordi statssekretærutvalget skal jobbe med den vanskeligste biten, nemlig finansieringen av reformen.

– Vi skal gå gjennom den delen av samhandlingsreformen som handler om finansiering, og særlig med tanke på den kommunale finansieringsordningen. Meningen er at vi skal komme tilbake til Stortinget med et forslag i løpet av et halvt års tid, sier Ingebrigtsen.

Ikke uvanlig
Han poengterer at det ikke er noe spesielt at flere departementer går sammen om et utvalg med statssekretærer selv om det pågår komitéarbeid om den samme saken.

– Stortinget vedtar noen rammer, regjeringen implementerer arbeidet. Vi er nå kjent med at Stortinget ikke vil lande på en finansieringsmodell når det gjelder samhandlingsreformen. Finansieringsmodellen er avgjørende, og derfor har vi satt i gang med dette arbeidet.

Det første møtet avvikles allerede torsdag denne uken. – Så vil vi komme tilbake til Stortinget med et gjennomdrøftet vedtak utpå høsten.

Må unngå økonomisk havari
– Det antydes fra flere hold at reformen smuldrer opp? Hva er din kommentar til det?

– Det blir i så fall hele Norges ulykke. Hvis det ikke blir noe av denne reformen, blir det norske helsevesenet helt uten styring de neste årene. Det er ingen tjent med. Økonomien i helsevesenet er i ferd med å løpe løpsk, og dersom vi ikke får på plass en samhandlingsreform, vil vi styre mot et økonomisk havari.

Kaster milliarder
Statssekretær Roger Ingebrigtsen er på ingen måte imponert over opposisjonens forslag i arbeidet med reformen:

– Det eneste de gjør, er å kaste inn den ene milliarden etter den andre. Det er den gamle medisinen. Samhandlingsreformen handler ikke om å dele ut milliarder, det handler om å kutte ut å dele ut milliarder. Samhandlingsreformen skal være et svar på hvordan vi kan bremse, fastslår Ingebrigtsen.

Fra Dagens Medisin 06/10

Tror det mangler oppslutning
Stortingsrepresentant Bent Høie (H) mener nedsettelsen av dette utvalget viser at stortingsmeldingen om samhandlingsreformen i realiteten ikke har oppslutning i regjeringen.

– Nå skal statssekretærer fra fire departementer tenke nytt om de sentrale elementene som Bjarne Håkon Hanssen la frem, kommenterer leder Bent Høie i Helse- og omsorgskomiteen på Stortinget.

Et demokratisk problem
Høie mener det er et problem for demokratiet at stassekretærutvalget settes ned før komiteen er ferdig med saken.

– Regjeringen vil nå ta samhandlingsreformen internt, og det er et demokratisk problem. Det bekymrer meg dessuten at det kan virke som om planen er å utsette mange viktige beslutninger. Jeg er redd reformen sklir ut i sanden.

Entusiasmen forsvinner?
Høyres helsepolitiske talsmann frykter at mange kommuner nå vil vente med å sette i gang tiltak fordi de ikke vet om og hvordan de skal få penger.

– Mye av entusiasmen som Bjarne Håkon Hansen skapte, vil ebbe ut nå. Dette viser at samarbeidsinvitasjonen bare var et spill for galleriet – når et statssekretærutvalg skal jobbe med dette.

• Les hele saken og kommentarer i Dagens Medisin ved å klikke her eller på overskriften

Partia: Krev desentralisert sjukehusstruktur

FJORDABLADET Kva meiner dei ulike politiske partia om Helse Førde sitt framlegg til framtidig organisering av sjukehusa i fylket? Trykk les meir, og sjå kva fylkespartia i Kristieleg Folkeparti og SV meiner. Raudt i Høyanger har også kome med ein uttale. Ingen av partia sluttar seg til direktør Jon Bolstad (biletet) og styret i Helse Førde sin føreslegne modell.


KRISTELEG FOLKEPARTI
KrF krev desentralisert sjukehusstruktur

KrF ønskjer eit likeverdig tilbod av helsetenester til innbyggarane over heile landet.

Kvalitet, tryggleik, tilgjenge og omsorg skal utgjere kjerneverdiane i helsetenesta. KrF vil ha ein sjukehusstruktur som sikrar desentraliserte tenester for behandling av store pasientgrupper, og sentraliserte tenester for sjeldnare og meir avansert behandling.
Fylkesstyret i Sogn og Fjordane KrF meiner det er viktig å halde fram med spesialiserte tenester som eit tilbod i eige fylke, på sentralsjukehuset i Førde.

Framleis lokalsjukehus
Vi meiner det framleis skal vere sjukehusdrift på Eid og Lærdal, tilpassa det behovet som er, og med funksjonsfordeling mellom sjukehusa. Vi meiner det er feil å ta vekk fødetilbodet.
Vidare meiner KrF at Helse Førde ikkje kan planlegge drifta si ut frå ei samhandlingsreform som ikkje er vedteken, og som kommunane ikkje har behandla enno. Målet med samhandlingsreforma er at pasientane skal få hjelp nærast mogeleg heimen. Då vil kanskje ikkje løysinga bli «sjukehussenger» ved lokalsjukehusa.

Ruspost
KrF er godt nøgd med at Helse Førde legg inn driftsmidlar til rusposten på Eid, opprettheld psykiatrien og at ambulansetenesta framleis skal vere god og tilstades i alle kommunar.
KrF er oppteken av å halde det ein lova, og det som er «kontrakten» med veljarane. Vi utfordrar Ap, Sp og SV til å gjere det same, og å finne naudsynte driftsmidlar til ei sjukehusdrift i Sogn og Fjordane som inkluderer lokalsjukehusa på ein betre måte enn ved å gjere dei om til lokalmedisinske sentra.


SOSIALISTISK VENSTREPARTI
Eit heilskapleg og solid helsetilbod i Sogn og Fjordane

I regjeringserklæringa frå i haust vart Ap, Sp og SV samde om desse formuleringane: «Regjeringen vil videreføre arbeidet med en betre arbeidsdeling mellom sykehus. Dette kan bety at enkelte sykehus skal gjøre andre oppgaver enn i dag, blant annet sett i sammenheng med samhandlingsreformen. I dette arbeidet legges det til grunn at dagens desentraliserte sykehustilbud skal opprettholdets. Dette vil blant annet sikre nærhet til akuttfunksjoner og fødetilbud, selv om slike tilbud ikke gis ved alle sykehus. Ingen lokalsykehus skal legges ned. Sogn og Fjordane SV står fast på løfta frå regjeringserklæringa.

Sogn og Fjordane SV meiner derfor at styret i Helse Førde ikkje bør vedta nokon av dei tre modellane som er framlagde i denne høyringsrunden, men i staden velje ein fjerde veg. Ingen av dei tre modellane stettar krava til eit godt nok helsetenestetilbod for alle innbyggjarane. Strukturen vert ikkje solid og slitesterk nok for framtida og peikar heller ikkje i retning av føringane i samhandlingsreforma. Vi meiner heller ikkje at utgreiingane frå Helse Førde gjev godt nok grunnlag for å sjå på berre desse tre modellane.

Å avvikle sentralsjukehus i fylket vil sjølvsagt vere eit uaktuelt alternativ. Borna våre skal ikkje måtte reise til Bergen for å treffe ein øyre-nase-hals-spesialist eller at våre eldre må til Ålesund til augelækjar. Sentralsjukehuset er viktig både for lokalsjukehusa, sjukepleiehøgskulen og folket i fylket.


Sogn og Fjordane SV går inn for ein modell med eit sentralsjukehus og to lokalsjukehus. Innanfor denne strukturen lyt vi møte utfordringane med å stette dei økonomiske krava i helseføretaket. Lokalsjukehusa må som eit minimum ha indremedisinsk døgnavdeling med sengepost og røntgen- og laboratorietenester. I tillegg til Helse Førde sin sengepost skal kommunane bli invitert med i å utvikle det døgnbaserte tilbodet ved desse lokalsjukehusa. Vidare bør lokalsjukehusa ha tenestene som ligg i dei lokalmedisinske sentra i Helse Førde sin modell 1. Det er òg mogeleg å desentraliserte høgt spesialiserte tenester dersom ein har spesialkompetanse som gjer dette ynskjeleg.

Det vil uansett framover vere behov for helsetenester i sjiktet mellom kommunehelsetenesta og sentralsjukehustenester. Spesielt vil utfordringa i åra som kjem vere knytt til eit aukande tal eldre med samansette lidingar og livstilssjukdommar. Desse gruppene vil trenge sjukehustenester og kan med fordel få eit tilbod innanfor det nye lokalsjukehuset. Dersom dei ikkje får tilbod på lokalsjukehus i Lærdal og på Eid, vil dei måtte bruke lokalsjukehusfunksjonane ved sentralsjukehuset, noko som aukar transportkostnader, tal liggedøgn og truleg vil utløyse kapasitetsutviding og nye investeringsbehov ved sentralsjukehuset. Dette er ikkje rasjonelt eller i tråd med intensjonane i samhandlingsreforma. At Helse Førde har sengepost ved lokalsjukehusa vil vere eit viktig insitament for kommunane til å delta i samarbeid om interkommunale sengepostar og kunne bygge opp den halvannanlinjetenesta samhandlingsreforma føreset.

Samhandlingsreforma er per i dag ikkje endeleg handsama i Stortinget. Innhaldet i reforma vil i stor grad bli forma når eit endeleg vedtak skal implementerast. Omorganisering av lokalsjukehusfunksjonar bør ein unngå å gjere einsidig frå Helse Førde si side. Det må gjerast i nær dialog med kommunane når kommunane sine økonomiske rammer for samhandling er fastlagt.


RAUDT
Treng både lokalsjukehus og styrka kommunehelseteneste

Raudt Høyanger meiner at lokalsjukehusa i Lærdal og på Nordfjordeid må oppretthaldast som fullverdige lokalsjukehus med akutt- og fødetilbod som no. Innbyggjarane i Nordfjord og i Indre Sogn har krav på same nærleik til slike helsetenester som Sunnfjord og Ytre Sogn har gjennom sjukehuset i Førde.

Den raudgrøne regjeringa og det raudgrøne stortingsfleirtalet må bla opp millionane som trengst. I tillegg må det rekneskapssystemet som skapar eit økonomisk underskot avskaffast. Raudt er mot at sjukehusa skal budsjetterast og rekneskapsførast annleis enn offentlege velferdstilbod elles.

Helse Førde sitt forslag om nedlegging av lokalsjukehusa i Lærdal og på Nordfjordeid vil gjere desse om til lokalmedisinske senter. Modellen er basert på samhandlingsreforma – det som lett kan bli eks-statsråd Bjarne Håkon Hansen ”si” neste store skandale-prosjekt etter NAV-misfosteret. Samhandlingsreforma må etter Raudt Høyanger si meining ikkje gjennomførast utan utprøving med retrett-sjansar. Lokalsjukehus i eit fylke med spreidd busetjing bør ikkje vere prøvekanin.

Raudt Høyanger ser eit sterkt behov for både førebyggjande og kurativ tiltak mot dei sjukdomar og den utviklinga som blir brukt til å marknadsføre samhandlingsreforma. Partiet ser også at tilbod som i dag berre finst på sjukehus, må desentraliserast til kommunane eller interkommunale løysingar. Raudt meiner difor at det beste som kan gjerast er auka løyvingar til kommunane øyremerka førebyggjing, meir desentralisert behandling og auka løn til helsearbeidarar slik at fleire utdannar seg til desse yrka. Dette vil også vere eit godt tiltak i kampen for likeløn fordi dei fleste helsearbeidarar er kvinner. Interkommunale løysingar bør berre vere aktuelt når mangelen på fagfolk, for små fagmiljø og for lite tilgjengeleg utstyr gjer det aktuelt.

Raudt Høyanger vil på denne bakgrunnen krevje at Helse Førde går bort frå planane om å leggje ned lokalsjukehusa og den sentraliseringa av kompetansearbeidsplassar dette inneber. Helse Førde må heller sender rekninga dit den høyrer heime – hjå sentralstyresmakta. Raudt Høyanger meiner at meir av avgifts- og skattekronene må tilbakeførast til kommunane slik at der kan byggjast opp både førebyggjande og kurative tilbod som gjer innlegging på sjukehus unødvendig.

Raudt vil Høyanger vil utfordre dei politiske partia i Høyanger til å støtte kravet om oppretthalding av lokalsjukehusa og om auka økonomiske tilbakeføringar frå staten til kommunane slik at førebyggjing av sjukdom og meir desentralisert kurativ behandling kan gjennomførast. Eller skal Ap-ordførar Longva og H-Astor si einsidige støtte til sentralsjukehuset bli ståande som Høyanger sitt standpunkt? Raudt vil det annleis. Kor er resten av opposisjonen?

• Les saka i Fjordabladet ved å klikke her eller på overskrifta

Uttale frå SV: Eit heilskapleg og solid helsetilbod i Sogn og Fjordane

SOSIALISTISK VENSTREPARTI SOGN OG FJORDANE

I regjeringserklæringa frå i haust vart Ap, Sp og SV samde om desse formuleringane: ”Regjeringen vil videreføre arbeidet med en betre arbeidsdeling mellom sykehus. Dette kan bety at enkelte sykehus skal gjøre andre oppgaver enn i dag, blant annet sett i sammenheng med samhandlingsreformen. I dette arbeidet legges det til grunn at dagens desentraliserte sykehustilbud skal opprettholdets. Dette vil blant annet sikre nærhet til akuttfunksjoner og fødetilbud, selv om slike tilbud ikke gis ved alle sykehus. Ingen lokalsykehus skal legges ned.” Sogn og Fjordane SV står fast på løfta frå regjeringserklæringa.

Sogn og Fjordane SV meiner derfor at styret i Helse Førde ikkje bør vedta nokon av dei tre modellane som er framlagde i denne høyringsrunden, men i staden velje ein fjerde veg. Ingen av dei tre modellane stettar krava til eit godt nok helsetenestetilbod for alle innbyggjarane. Strukturen vert ikkje solid og slitesterk nok for framtida og peikar heller ikkje i retning av føringane i samhandlingsreforma. Vi meiner heller ikkje at utgreiingane frå Helse Førde gjev godt nok grunnlag for å sjå på berre desse tre modellane.

Å avvikle sentralsjukehus i fylket vil sjølvsagt vere eit uaktuelt alternativ. Borna våre skal ikkje måtte reise til Bergen for å treffe ein øyre-nase-hals-spesialist eller at våre eldre må til Ålesund til augelækjar. Sentralsjukehuset er viktig både for lokalsjukehusa, sjukepleiehøgskulen og folket i fylket.

Sogn og Fjordane SV går inn for ein modell med eit sentralsjukehus og to lokalsjukehus. Innanfor denne strukturen lyt vi møte utfordringane med å stette dei økonomiske krava i helseføretaket. Lokalsjukehusa må som eit minimum ha indremedisinsk døgnavdeling med sengepost og røntgen- og laboratorietenester. I tillegg til Helse Førde sin sengepost skal kommunane bli invitert med i å utvikle det døgnbaserte tilbodet ved desse lokalsjukehusa. Vidare bør lokalsjukehusa ha tenestene som ligg i dei lokalmedisinske sentra i Helse Førde sin modell 1. Det er òg mogeleg å desentraliserte høgt spesialiserte tenester dersom ein har spesialkompetanse som gjer dette ynskjeleg.

Det vil uansett framover vere behov for helsetenester i sjiktet mellom kommunehelsetenesta og sentralsjukehustenester. Spesielt vil utfordringa i åra som kjem vere knytt til eit aukande tal eldre med samansette lidingar og livstilssjukdommar. Desse gruppene vil trenge sjukehustenester og kan med fordel få eit tilbod innanfor det nye lokalsjukehuset. Dersom dei ikkje får tilbod på lokalsjukehus i Lærdal og på Eid, vil dei måtte bruke lokalsjukehusfunksjonane ved sentralsjukehuset, noko som aukar transportkostnader, tal liggedøgn og truleg vil utløyse kapasitetsutviding og nye investeringsbehov ved sentralsjukehuset.Dette er ikkje rasjonelt eller i tråd med intensjonane i samhandlingsreforma. At Helse Førde har sengepost ved lokalsjukehusa vil vere eit viktig insitament for kommunane til å delta i samarbeid om interkommunale sengepostar og kunne bygge opp den halvannanlinjetenesta samhandlingsreforma føreset.

Samhandlingsreforma er per i dag ikkje endeleg handsama i Stortinget. Innhaldet i reforma vil i stor grad bli forma når eit endeleg vedtak skal implementerast. Omorganisering av lokalsjukehusfunksjonar bør ein unngå å gjere einsidig frå Helse Førde si side. Det må gjerast i nær dialog med kommunane når kommunane sine økonomiske rammer for samhandling er fastlagt.

Sogn og Fjordane SV

• KLIKK HER ELLLER PÅ OVERSKRIFTA FOR Å SJÅ UTTALEN PÅ SOGN OG FJORDANE SV SINE SIDER

Vestlandsrevyens reportasje fra demonstrasjonen

NRK SOGN OG FJORDANE
• Reportasjen fra turen til Oslo og demonstrasjonen foran Helse- og omsorgsdepartementet finner du ved å klikke her eller på overskriften.

BLI MED TIL OSLO - DEMONSTRER FOR SJUKEHUSET VÅRT I OSLO TYSDAG 23. MARS KL. 14-14.30

ER DU IMOT NEDLEGGINGA AV SJUKEHUSET VÅRT? SEI IFRÅ TIL HELSEMINISTEREN!

Demonstrasjon utanfor helsedepartementet, Oslo tysdag 23. mars kl. 14-14.30

Folk frå heile landet protesterer no mot at regjering og helseføretak legg ned lokalsjukehusa våre. Bli med, du òg!

• Buss går frå skysstasjonen Øvre Årdal kl. 07.45
• Stopp på Årdalstangen kl. 08.
• Felles start for beggje bussane frå Lærdal kl. 08.30

DET ER TIL NO OMLAG 70 PÅMELDTE TIL DEI TO BUSSANE SOM ER SETT OPP.
VI ORGANISERER OSS SLIK AT UNGDOMMEN (ELEVAR FRÅ ÅRDAL VGS OG LÆRDAL UNGDOMSSKULE HAR DEN EINE BUSSEN, OG ME GAMLINGANE HAR DEN ANDRE BUSSEN.

• Bussen tilbake startar frå Oslo kl. 16.

Eg ynskjer å rette ein stor takk til alle som har mobilisert og hjelpt til med det praktiske for å få arrangert denne turen!

Påmelding til Bente Øien Hauge, telefon 57 66 63 85 eller 907 59624 eller på epost bente.oien.hauge@online.no snarast (seinast sundag).

Vil ha ny gjennomgang

SOGN AVIS – Befolkninga i fylket vårt er best tent med den sjukehusstrukturen me har i dag, med naudsynte tilpassingar.

Det meiner Knut O. Aarethun, leiar i Lærdal Ap og tidlegare økonomisjef ved sjukehuset i Lærdal. Han seier det er all grunn til å sjå på kostnadsbiletet på ny.
– Alle steinar er ikkje snudde når det gjeld kostnadene. Det som er litt av problemet i dag, er modellen med klinikkar på tvers av sjukehusa. Dette hindrar god kostnadskontroll på kvart av sjukehusa.

Eiga grav
Aarethun meiner helseføretaket grev si eiga grav dersom dei går inn for alternativ ein i strategidokumentet.
– Dersom Helse Førde trur dei får lov å driva eit avansert lokalsjukehus i Førde i all framtid, så tek dei veldig feil. Garantien for at me skal kunna behalda Helse Førde, er at det også ligg lokalsjukehus i Lærdal og på Eid.

Aarethun meiner det blir heilt feil å bruka krefter på drøfting av lokalmedisinske sentra.
Sentralsjukehuset må også gjennom ei omstilling. Men det er skilnad på å barbera seg og kutta av seg hovudet. Eg saknar også ein debatt om avstand og kva det har å seia i eit fylke som Sogn og Fjordane. Den debatten er totalt fråverande når det blir snakka om likeverdige tenester.

Møte
Aarethun har kalla inn partilagsleiarar i Ap i regionen til ein diskusjon om strategidokumentet. Førebels har han fått avslag frå Vik og Sogndal, med vising til at partilaga ikkje er høyringsinstans.
– Det er greitt nok. Men då kan me lura på kvifor fylkesårsmøtet i Ap utsette å behandla innsende forslag frå partilaga med vising til det dokumentet som kom frå Helse Førde.

• Les saka i Sogn Avis ved å klikke her eller på overskrifta

FrP: Godtek ikkje sjukehusendringar

NRK SOGN OG FJORDANE Sogn og Fjordane Frp godtek ikkje omleggingane som styret i Helse Førde planlegg.

Helseføretaket må kutte 150 millionar kroner dei neste åra og styret har gjort framlegg om å legge ned lokalsjukehusa på Eid og Lærdal. Desse skal erstattast med lokalmedisinske senter.

- Godtek ikkje
I helga samla partiet alle lokallaga til rådsmøte i Førde, der dei tok stilling til det utsende høyringsframlegget til strategiplan frå Helse Førde. Eit samla rådsdmøte samla seg om uttalen der partiet går for eit sentralsjukehus og to lokalsjukehus, på Eid og i Lærdal.

- Vi godtek ikkje premissane som vert lagt til grunn i Høyringsutkastet til styringsgruppa i Helse Førde, der ein byggjer store delar av grunnlaget på Samhandlingsreforma som ikkje er vedteken i Stortinget, seier Djuvik.

Krev meir midlar
Partiet stiller seg undrande til at ei nedlegging av lokalsjukehusa er trygt for innbyggjarane. Dei krev at Regjeringa løyver dei naudsynte midlane slik at ein kan oppretthalde lokalsjukehusa med fødeavdeling og akuttberedskap.

- Vi godtek ikkje premissane for at innhaldet i "Lokalmedisinske senter" kvalifiserer til å vere eit lokalsjukehus, seier Djuvik.

Raudgrøne får skulda
I uttalen går partiet i strupen på dei raudgrøne regjeringspartia som styrer både sentralt og regionalt, i tillegg til at dei sit med styrerepresentantane i helseføretaka.

- Desse partia har lova å oppretthalde sjukehusstrukturen i Sogn og Fjordane, men har over fleire år bevisst arbeidd for å redusere tilbodet. Det er berre gjennom ei kraftig auke av midlane frå regjeringa at det vil vere mogeleg å oppretthalde eit trygt helsetilbod for innbyggjarane, seier Djuvik.

• Les saka på NRK Sogn og Fjordane ved å klikke her eller på overskrifta

Avgjerda om lokalsjukehusa må takast av Regjeringa

PORTEN Årdal arbeidarparti forventar at spørsmål om eventuell omgjering av lokalsjukehus til lokalmedisinske sentra, fjerning av akuttfunksjonar og fødeteneste, vert lagt fram for regjeringa til avgjerd. Slike avgjerder, og tolking av den politiske plattforma til fleirtalsregjeringa må ikkje overlatast til helseføretaka åleine, står det i partiet sin høyringsuttale til strategiplan.

- Ei omgjering av Lærdal sjukehus til lokalmedisinsk senter, fjerning av akuttfunksjonar og fødetilbod er det same som å leggje ned lokalsjukehuset vårt, skriv leiar Hilmar Høl.

I uttalen står det vidare;
At vesentlege endringar i tenestetilbodet og oppgåvedelinga mellom den statlege spesialisthelsetenesta og kommunane må kome som ei følgje av ein nasjonal helse- og omsorgspolitikk der den politiske plattforma til fleirtalsregjeringa vert lagt til grunn og ikkje som ei følgje av helseføretaka sine underskot.

At regjeringa gjev klar melding til Helse Førde om at avvikling av tenester ved Lærdal sjukehus og flytting av desse til eit nytt lokalmedisinsk senter i Sogndal ikkje er aktuell politikk.

Grunngjeving
Plandokumentet skisserer tre modellar for organisering av den framtidige spesialisthelsetenesta i Sogn og Fjordane.
Eitt sentralsjukehus og to lokalmedisinske senter, tre likeverdige lokalsjukehus, eller eitt sentralsjukehus

I oversendingsbrevet stiller Helse Førde krav om at høyringsuttaler / innspel må ta i vare kravet om moderne, kunnskapsbaserte og trygge tenester innan tilgjengelege økonomiske rammer til innbyggjarane i heile Sogn og Fjordane. Dette er dei same krava som gjer at styret i helseforetaket tilrår modell 1 framfor modell 2 og 3.

Gjennom slike avgrensingar vert høyringsinstansane i realiteten bedne om å avgrense uttalen til modell 1.

Årdal arbeidarparti meinar også at det er svært uheldig at representantar for politisk leiing i Helse- og omsorgsdepartementet alt tidleg i høyringsrunden kjem med uttaler som gjev inntrykk av at den tilrådde modellen alt har fått godkjenning frå sjukehuseigar. Dette – saman med sterke signal frå medlemer av styret i Helse Førde – gjev grunn til å stille spørsmålsteikn ved verdien av høyringsrunden.

I den politiske plattforma til fleirtalsregjeringa heiter det (sitat):
”Regjeringa vil vidareføre arbeidet med ei betre arbeidsdeling mellom sjukehus. Dette kan innebere at somme sjukehus skal gjere andre oppgåver enn i dag, blant anna sett i samanheng
med samhandlingsreforma. I dette arbeidet blir det lagt til grunn at dagens desentraliserte sjukehustilbod skal oppretthaldast. Det vil blant anna sikre nærleik til akuttfunksjonar og fødetilbod, sjølv om slike tilbod ikkje blir gjevne ved alle sjukehus. Ingen lokalsjukehus skal leggjast ned”.

Årdal arbeidarparti har hatt tiltru til dette og teke formuleringa på alvor. Vi viser også til at i alle helsepolitiske dokument frå regjeringa er lokalmedisinske sentra omtalt som eit tilbod som skal kome før, i staden for og etter sjukehusbehandling.

Svært mange har vanskar med å sjå samanhengen mellom det som faktisk ser ut til å bli gjennomført av endringar, og dei forpliktande formuleringane i Soria Moria 2.

Dersom ein gjer om lokalsjukehus til lokalmedisinske sentra slik som Helse Førde tilrår, går ein feil veg så lenge målet til regjeringa er å oppretthalde nærleik til akutt-funksjonar og fødetilbod.

Årdal arbeidarparti reagerer sterkt på og opplever det som lite tillitsskapande at Helse Førde i høyringsdokumentet opnar for å fjerne all aktivitet frå Lærdal sjukehus og å flytte denne til eit nytt lokalmedisinsk senter i Sogndal.

Årdal arbeidarparti vil peike på at på grunn av budsjettsituasjonen spring Helse Førde no i førevegen av alle overordna og nasjonale prosessar. Det vert lite samsvar mellom det som vert sagt frå Regjering og Storting si side, og det som faktisk skjer i distrikta.

I strategiplanen forskotterer Helse Førde i stor grad ”Samhandlingsreforma”. Dette skjer før den er vedteken av Stortinget. Omgjering av lokalsjukehus til lokalmedisinske sentra - med kommunale tenester som skal kome før, i staden for og etter sjukehusbehandling - føreset ein vesentleg medverknad frå kommunane si side – både økonomisk og personellmessig.

Vi har merka oss at regjeringa i stortingsmelding nr 47 (Samhandlingsreforma) skildrar og drøftar oppgåver som den kommunale helse- og omsorgstenesta kan få ansvar for i framtida. Det vert uttalt i meldinga at:

”Hvilke oppgaver, omfanget av disse og tidspunkt for iverksettelse, vil Regjeringen ta stilling til etter at Stortinget har behandlet stortingsmeldingen”

Og vidare:

”Kommunane skal ikke pålegges nye oppgaver uten at de blir gitt nødvendige ressursforutsetninger for dette”

Dette må gjelde også for Sogn og Fjordane.

Årdal arbeidarparti forventar at regjeringa set ein stoppar for dei tilrådde endringane i fødetilbod og akuttfunksjonar i påvente av at slike endringar eventuelt kan inngå som ein del av ein heilskapleg nasjonal helse- og omsorgspolitikk.

• Les saka på Porten ved å klikke her eller på overskrifta

Departementet protesterer: Samhandlingsreformen fører ikke til sykehusnedleggelser

PRESSEMELDING FRA HELSE OG OMSORGSDEPARTEMENTET 16. MARS 2010 Lokalsykehus kommer ikke til å bli lagt ned som en følge av samhandlingsreformen. Tvert imot utgjør lokalsykehusene en hjørnestein reformen. Det betyr ikke at disse sykehusene vil bestå i nøyaktig samme form som i dag.

I en rapport laget av Høgskolen i Hedmark og Fagforbundet på oppdrag fra Kommunenes Interesseforening for lokalsykehus, blir det hevdet at samhandlingsreformen forsterker grunnlaget for å legge ned lokalsykehus.

- Det stemmer ikke. Løftet fra Soria Moria I og II om at ingen lokalsykehus skal legges ned står ved lag. Men utfordringene i helsevesenet er ikke de samme i dag som for 20 år siden. Det er en virkelighet både små og store sykehus må tilpasse seg, sier statssekretær Roger Ingebrigtsen i Helse- og omsorgsdepartementet.

Medisinen, behandlingsoppleggene og kunnskapen endrer seg, og krever større grad av spesialisering. Dette gjelder blant annet behandling av hjerteinfarkt, slag og kreft. På samme tid trenger vi gode desentraliserte tilbud.

- Selve kjernen i samhandlingsreformen er å bygge opp et godt helsetilbud der folk bor. Lokalsykehusene vil blant annet være viktige arenaer for samarbeid mellom spesialisthelsetjeneste og kommunehelsetjeneste om pasienter med kroniske sykdommer, sier Ingebrigtsen.

I rapporten hevdes det at seks lokalsykehus er vedtatt lagt ned etter 2007. Dette stemmer ikke. To av de nevnte institusjonene er ikke lokalsykehus slik rapporten definerer det. For andre institusjoner som nevnes i rapporten dreier det seg om funksjonsendringer eller nedleggelse fordi man bygger opp nye store institusjoner. Det omhandler ikke tilbud som forsvinner – men tilbud som blir forbedret.

I rapporten blir det også hevdet at samhandlingsreformen er bygget på feil tallgrunnlag fordi den legger til grunn at Norge har høye utgifter til helse. Rapporten ”Health at a Glance 2009” viser at Norge bruker nest mest ressurser på helse per person av OECD-landene. Vi har en stor ressursinnsats i pleie og omsorg i forhold til de andre landene, mens innsatsen til helsetjenesten (spesialisthelsetjenesten) er nærmere gjennomsnittet i OECD.

Rapporten som er laget av Høgskolen i Hedmark og Fagforbundet er en sammenstilling av og fortolkning av allerede kjente data. Det må oppfattes som et partsinnlegg i debatten om fremtidig organisering av helsetjenesten i Norge.

• Les pressemeldingen på Helse- og omsorgsdepartementets nettsider ved å klikke her eller på overskriften

NRK Aktuelt med programleder Anne Lindmo om lokalsykehus

I etterkant av presentasjonen av rapporten om Samhandlingsreformen, var det debatt om reformens konsekvenser for lokalsykehusene på NRK Aktuelt. Deltakere var statssekretær Roger Ingebrigtsen, styreleder i Kommunenes Interesseforening for lokalsykehus Turid Opedal og koordinator i Folkebevegelsen for lokalsykehus Bente Øien Hauge.

• Se programmet i NRK Nett-tv ved å klikke her eller på overskriften

Nordfjord mobiliserer fullt i kampen for å behalde lokalsjukehuset

NRK SOGN OG FJORDANE Nordfjordrådet mobiliserer for fullt i kampen for å behalde lokalsjukehuset.

I dag hadde Nordfjordrådet møte i Stryn og bestemte seg for å setje ned eit eige utval som skal gjennomgå framlegget til Helse Førde om å gjere lokalsjukehuset på Eid om til distriktsmedisinsk senter.

Ordførar Roger B. Silden i Vågsøy meiner framlegget til Helse Førde er noko av det mest alvorlege som har hendt i Sogn og Fjordane.

-Når det er snakk om å kun ha eitt sjukehus i heile Sogn og Fjordane så bør alle forstå at det er alvorleg- spesielt for innbyggarane i utkantane, ifølge Silden.

Vil ha inn næringslivet
Helse Førde vil omgjere sjukehusa i Nordfjord og i Indre Sogn til såkalla lokalmedisinske senter. Det betyr at sjukehusa ikkje lenger vil ha sengepostar eller fødetilbod og at vel 230 årsverk vil forsvinne.

Nordfjordrådet vil no bruke legane i regionen og trekke inn næringslivet for å få fram konsekvensane av Helse Førde sitt framlegg. I tillegg jobbar rådet framleis med å få til eit møte med Helseministeren.
- Her må vi gå breitt ut, vi treng eit engasjement kring det som skjer no, seier regionrådsleiar Gunn Helgesen.

Skarp kritikk mot Helse Førde- leiinga
Fleire ordførarar kom i dag med skarp kritikk av Helse Førde leiinga.

Gloppen-ordførar Anders Ryssdal reagerer særleg sterkt på at Helse Førde brukar samhandlingsreforma som eit argument for å gjere om Nordfjord sjukehus til eit lokalmedisinsk senter. Planen til Helse Førde er at kommunane skal drifte medisinske senger ved senteret.
Det er særleg rådmennene i regionen som skal ha ansvaret for å få kommunelegar og dei kommunale næringsorganisasjonane med på ei uttale.
Leiar for rådmannskollegiet Reidar Sandviknes seier dei har dårleg tid og ein stor jobb framfor seg.
- Eg skulle gjerne sett at vi hadde fått nokre veker til for å få ein god nok prosess på dette, seier Sandviknes.

Om det vert ein felles uttale frå Nordfjord vil verte avgjort i eit ekstraordinært Nordfjordrådsmøte i April. Uttalen skal vere forma på ein slik måte at den ikkje berre skal gå til Helse Førde men også brukast opp mot Stortinget og Regjeringa.

• Klikk her eller på overskrifta for å lese saka på NRK Sogn og Fjordane sine sider

Pressekonferanse om Samhandlingsreformen

FAGFORBUNDET Kommunenes Interesseforening for Lokalsykehus (KIL) inviterer til pressekonferanse om samhandlingsreformen, mandag 15. mars.

På pressekonferansen blir en ny forskningsrapport med ny innsikt i helsevesenet presentert. Forskningsrapporten er skrevet av professor Bjarne Jenssen (Høgskolen i Hedmark), professor Stein Østre (Høgskolen i Hedmark) og Unni Hagen, rådgiver i Fagforbundet.

Pressekonferansen vil ta opp følgende spørsmål og tema:
• Samhandlingsreformen – dødsstøtet for lokalsykehusene?
• Får vi en ny reform på sviktende grunnlag?
• Svært misvisende tallgrunnlag ligger til grunn for samhandlingsreformen (St. meld. Nr 47 2008-2009)

Pressekonferansen arrangeres mandag 15. mars, i Kommunenes Hus (Haakon VIIs gt. 9, Vika) i Oslo, på møterommet Hålogaland. Pressekonferansen starter kl. 11:00.

Referansegruppa for forskningsrapporten til Jenssen, Østre og Hagen har bestått av dr. med. Kjell Maartmann-Moe, fastlege, spes. i allmennmedisin og førsteamanuensis ved Universitet i Oslo, eldreoverlege Terese Folgerø (Tromsø), overlege og spesialist i psykiatri Olaf Bakke (Arendal), koordinator Bente Øien Hauge (Lærdal), sekretariatsleder Steinar A. Miland (Rjukan) og styreleder i Kommunenes Interesseforening for Lokalsykehus, Turid Opedal (Rjukan).

Kontaktpersoner: Turid Opedal (mobilnr.: 93 22 84 40) og Steinar A. Miland (mobilnr.: 40 24 50 85)

• Les pressemeldingen på Fagforbundets sider ved å klikke her eller på overskriften
• Klikk her for å se nettsidene til Kommunenes Interesseforening for Lokalsykehus - KIL

Uttale frå Selje Eldreråd og Rådet for menneske med nedsett funksjonsevne, 13. mars 2010

Til høyringsgrunnlaget for modellar for Helse Førde vil fellesmøtet av” Selje Eldreråd” og ”Rådet for menneske med nedsett funksjonsevne" peike på at eit sjukehus utan senger Ikkje er noko sjukehus.

Fellesmøtet av ”Selje Eldreråd” og ”Rådet for menneske med nedsett funksjonsevne" forlangar at staten løyver dei nødvendige midlar slik at Helse Førde kan oppretthalde sjukehusa i Lærdal og på Nordfjordeid som fullverdige sjukehus med fødeavdeling og akuttberedskap, samt oppretthalde sjukehuset i Førde.

Fødestova i Lærdal: Tre på ein dag

SOGN AVIS Og fleire i vente på Lærdal.

Jordmor Satu M. Henell ved Lærdal sjukehus er i strålande humør om dagen. Denne veka vart det fødd tre born på ein og same dag ved fødestova og Henell ventar stor pågang av fødande også dei næraste månadene.
– Det er slik me vil ha det, med gråtande born, barselkvinner og fødeklare kvinner rundt oss heile døgnet, seier Henell.

Då Sogn Avis var innom fødestova var der fire nye verdsborgarar som fekk godt stell. Til no i år har det vore 23 fødslar ved sjukehuset, like mange fødslar som til mai i fjor.
– Me har lister som viser stor pågang i tida som kjem, noko som viser at det er behov for eit fødetilbod i Lærdal, seier Henell.

Det er også mange kvinner frå Hemsedal som vel Lærdal sjukehus på grunn av den korte avstanden.

Gynekolog Pål Wörner-Hansen meiner det no er på tide at seleksjonskriteria for føden i Lærdal blir mjuka opp.
– Me har både lege og gynekolog her døgnet rundt. Dei strenge seleksjonskriteria var ikkje laga med det som utgangspunkt og me har fleire gongar freista å få ei revidering av desse, seier gynekologen.

• Les denne saka i Sogn Avis ved å klikke her eller på overskrifta. Les meir om babyboomen ved sjukehuset i Lærdal i papirutgåva eller eavisa til Sogn Avis laurdag.

• Klikk her for å lesa om den same saka i Firda. Her er det òg nokre kommentarar under saka.

Luftambulansen gjev tapt i 3 av 20 oppdrag

NRK SOGN OG FJORDANE Torstein Fure fekk ikkje luftambulanse då faren fekk slag. Redninga var Nordfjord Sjukehus.

- At me hadde lokalsjukehuset var heilt avgjerande for resultatet. Det er eg heilt sikker på. Elles hadde han ikkje vore oppegåande no.

Kunne ikkje letta på vanleg haustdag
Torstein Fure tenkjer tilbake på november i fjor då far hans Håkon Fure fekk hjerneslag. Då dei kontakta AMK fekk dei beskjed om at det var for dårlege forhold til å sende ut ambulansehelikopteret.

Tida var dyrebar og løysinga vart å sende faren med ambulansebil til Nordfjord sjukehus.

- Mor mi ringde og sa at far min var vorten akutt sjuk. Eg heiv meg i bilen og såg det var klar sikt til Stadtlandet. Dette var ein vanleg haustkveld. Etter nokre minuttar ringde 113 tilbake, og eg vart sett over til legen i ambulansehelikopteret. Han sa det ikkje var forhold til å flyge helikopter denne kvelden. Over fjella og nordover var det for mykje turbulens, så det ville ta lengre tid med helikopter enn ambulansebil.

Vart ståande 151 gonger i 2008
Statistikk frå Norsk Luftambulanse viser at helikopteret i Førde ikkje kunne brukast i 133 av totalt 805 henvendingar frå AMK i 2007.

I 2008 var talet 151, i 2009 var talet 98. Variasjonane skuldast i fylgje Norsk Luftambulanse vertilhøva år for år.

Pilot i Norsk Luftambulanse, Bent Næss, er ein av dei som har ansvaret for å flyge helikopteret i Førde. Han understrekar at når dei ikkje kan lette prøvar dei å ta i bruk helikopter frå andre basar i landsdelen. Også redningshelikopteret i Florø er ein ressurs i bakhand.

Torstein Fure fekk ikkje luftambulanse då faren fekk slag
- Då vil me naturleg spela på dei andre ressursane i området. Dette kan vera luftambulansane i Ålesund, Bergen eller Ål, eventuelt med vår eigen luftambulanse-bil når det er mogleg.

- Finst det tilfeller der ein ikkje kan gjera nokre av delane, og må basera seg på annan ambulansetransport til næraste sjukehus?
- Dersom luftambulansen ikkje kan nyttast av ein eller annan grunn, vil ofte tidstapet ikkje vera så stort i ganske store deler av området når vår luftambulanse køyrer legebilen i møte. Men det er klart at i nokre tilfelle vert tidstapet noko større, eller oppdraget må heilt og fullt løysast av legebil.

- Tragedie
Hovudårsaka til at helikopteret står på bakken er dårleg ver, men i overkant 30 av tilfella skuldast også at helikopteret alt er ute på oppdrag og i nokre få tilfeller er det tekniske problem som er årsaka.

Ambulansehelikopteret i Førde kan verte endå viktigare i framtida. For Helse Førde vil legge ned alt av akuttilbod ved lokalsjukehusa i fylket.

- Akuttilbodet vil jo verta rasert, så for oss er det jo ein tragedie.
Det seier fastlege Frode Hestdal, som arbeider ved legekontoret i Måløy og er kommunelege.

Verst for infarktpasientar
Hestdal seier at det særleg for slag- og infarktpasienter kan vere avgjerande å få behandling så raskt som råd. Då kan det få alvorlege følgjer om helikopteret står på bakken og det er lang veg til nærmaste sjukehus.
- For ein slagpasient kan det bety at han får vesentleg nedsett funksjon. Det kan vera at ein i visse tilfelle går frå ein resttilstand der ein fungerer veldig bra, til at ein vert meir eller mindre pleietrengande, seier Hestdal.

Torstein Fure er letta over at faren er i god betring. Han er opprørt over at Helse Førde no fjernar det som for han vart eit viktig tilbod.
- No er han på veg tilbake. Han hadde svært god oppfølging ved slageininga på Eid. Me føler at me får han tilbake steg for steg.

• Les saka på NRK Sogn og Fjordane ved å klikke her eller på overskrifta

Helse Vest med 150 mill. i pluss

FIRDA Helse Vest med overskot for første gong

– Dette er ei milepæl. For første gang kan vi vise til eit samla overskot, seier Bjørg Sandal, kommunikasjonsdirektør i Helse Vest.

Regionen leverte eit overskot for fjoråret på nesten 150 millionar.
For første gong viser helsesektoren eit samla overskot i sine årsrapportar, viser ein gjennomgang ABC Nyheter har gjort.
Dei fire helseregionane gjekk i fjor med 200 millionar i overskot av eit totalbudsjett på vel 100 milliardar kroner.

Det er berre landets desidert største helseregion – Helse Sør-Øst (HSØ) – som slit med negative tall. I HSØ ligg det an til eit underskot på mellom 200 og 250 millionar kroner.

(ANB-NTB)

• Les saka i Firda ved å klikke her eller på overskrifta

Fordel for Luster

NRK SOGN OG FJORDANE – Det vil vere ein fordel for Luster dersom eit framtidig lokalmedisinsk senter i Indre Sogn blir lagt til Sogndal.

Det meiner ordførar i Luster, Torodd Urnes.

I går skapte det sterke reaksjoner i Årdal og Lærdal at Helse Førde vil vurdere flytting av lokalmedisinsk senter til Sogndal.
– For reiseavstandane på nordsida av fjorden, vil dette alternativet vere det beste, seier Urnes.

HØYR: Lokalmedisinsk senter i Sogndal
LES: - Eg er fortørna over forslaget

Kan bli flytta innan tre år
Forslaget frå Helse Førde er at senteret vert flytta til Sogndal innan 2013.

I går sa styreleiar Clara Øberg at det er reaksjonane frå kommunane som vil bli avgjerande for kva ein landar ned på.

Sogndal-ordførar vil ha politisk debatt
I Sogndal er ordførar jarle Aarvoll forsiktig med å uttale seg. Uansett kor lyst han måtte ha på eit hundretals nye arbeidplassar, veit han samstundes at han då vil ta dei frå ein nabokommune.

– Det er viktig å engasjere heile det lokalpolitiske miljøet i ei så breid og samansett sak, seier Aarvoll
– På noverande tidspunkt kan eg difor ikkje uttale meg om me ynskjer at eit medisinsk senter skal liggje i Lærdal eller i Sogndal, legg Sogndal-ordføraren til.

- Må ligge i Lærdal
I Leikanger er ordførar Olav Lunden, krystallklar på at ein må halde på dagens plassering og at eit lokalmedisinsk senter må ligge i Lærdal.

Helseminister Anne-Grethe Strøm-Erichsen ville i går ikkje la seg intervjue om saka.
Ho seier i ein kommentar via pressesjefen at ho tok det for gitt at presentasjonen ho var til stades på fredag gjalt eventuelle funksjonsendringar på sjukehusa i Lærdal, Eid og Førde.

• Les saka på NRK Sogn og Fjordane ved å klikke her eller på overskrifta

Intern strid i regjeringa

NRK SOGN OG FJORDANE Intern strid i regjeringa om ein kan leggje ned sjukehusa i Lærdal og Eid

> – Å gjere eit lokalsjukehus om til eit distriktsmedisinsk senter er det same som å avvikle det som sjukehus og gje det ein heilt ny funksjon. Eg vil betrakte det som eit brot på Soria Moria-erklæringa, seier Geir-Ketil Hansen (SV) i helse- og omsorgskomiteen.

LES OGSÅ: - Eg er fortørna over forslaget

Både Sosialistisk Venstreparti og Senterpartiet slår fast at omlegginga i Helse Førde vil vere eit brot på Soria Moria II. Men Arbeiderpartiet meiner omlegginga vil vere i tråd med regjeringsfråsegna.

– Ei god løysing
Det er altså full strid i regjeringa om ein kan legge ned lokalsjukehusa i Lærdal og Eid og gjere dei om til lokalmedisinske senter.

LES OGSÅ: - Helse Førde bryt med Soria Moria
LES OGSÅ: Slik reagerte ordførarane

– Det vil bli ei god løysing for både folk og samfunn dersom ein satsar i Førde i tillegg til å lage robuste distriktsmedisinske senter, seier Tore Hagebakken (Ap), andre nestleiar i helse- og omsorgskomiteen på Stortinget.

– Så dette vil ikkje vere eit brot på Soria Moria?
– Nei, dersom det har eit omfang og eit innhald som gjer at det framstår som eit godt tilbod innanfor spesialisthelsetenesta, så meiner eg det ikkje er eit brot. Det aller viktigaste er god pasientbehandling, og eg meiner at modellen som er presentert vil fungere godt, svarar Hagebakken.

LES OGSÅ: Intern strid i Senterpartiet

Det verkar som om Arbeidarpartiet står åleine i regjeringa i denne saka. Før helga sa nemleg generalsekretær Knut M. Olsen (Sp) at Helse Førde sitt forslag om å omgjere dei to lokalsjukehusa til lokalmedisinske senter er eit brot på regjeringsfråsegna.

– Etter mi meining er ikkje forslaget i tråd med Soria Moria. Den seier at vi ikkje skal legge ned lokalsjukehus. I tillegg skal vi ha nærleik til føde- og akuttilbod, sa Olsen.

Kritisk til endring
Styret i Helse Førde foreslo fredag å leggje ned lokalsjukehusa i Lærdal og Eid og gjere dei om til lokalmedisinske senter.
Dette inneber mellom anna at fødeavdelingane og akuttberedskapen i Lærdal og Eid blir lagt ned og at det ikkje lenger blir sengepostar ved dei to sjukehusa.

Geir-Ketil Hansen i SV meiner dette er å legge ned dei to sjukehusa.
– Eit lokalmedisinsk senter kan på ingen måte definerast som eit sjukehus. For at det kan skje, må minimum akuttberedskap, medisinsk avdeling og kirurgi vere på plass. Dette er basisfunksjonar for eit sjukehus, seier Hansen.

LES OGSÅ: Mykje ros frå statsråden
– Eg er generelt kritisk til at ein rundt om kring i helseføretaka gjer struktuelle omfang som i dette tilfellet, før vi har behandla nasjonal helseplan, seier Hansen.

• Les saka på NRK Sogn og Fjordane ved å klikke her eller på overskrifta

Raudt: Ein prøveklut for høgresida i AP

FIRDA ORIGO Forslaget om nedlegging av lokalsjukehusa i Lærdal og på Nordfjordeid er ei hjarterå sentralisering av viktige akuttfunksjonar og fødetilbod. Raudt vil ikkje akseptere at nærleik til akuttilbod og i verste fall liv og helse blir ofra for økonomien sin del.

Raudt vil gje ros til Sogn og Fjordane SP for at dei aktivt har teke til motmæle mot forslaget frå styret i Helse Førde, og det er tragisk at lokalsjukehus-tilhengjararne ikkje vann fram på AP-årsmøtet. Kva tid kjem SV på bana i denne saka?

Det er heilt klart at høgresida i AP no utnyttar litt uklare formuleringar i Soria Moria til å sentralisere helsetilbodet i fylket. Dersom sentralistane vinn fram her, vil dei andre lokalsjukehusa i landet også vere i fare.

Raudt oppmodar fagforeiningane både i offentleg sektor og i privat næringsliv til å vedta fråsegner og sende desse til Helse Førde, fylkestinget, Stortinget og Regjeringa.

Dersom vi får til eit slikt press, må sentralistane vike for fornuft. Dei som kjempa for sjukehusa i Høyanger og Florø leid nederlag, men konsekvensane vil bli verre dersom Lærdal og Nordfjordeid blir nedlagde fordi desse delane av fylket vil få lenger veg til akuttilbodet.

Denne kampen skal folk i Sogn og Fjordane vinne!

Raudt Sogn og Fjordane

• Les saka på Firda Origo ved å klikke her eller på overskrifta

Lustraordførar ba årsmøtet ta bort Lærdal frå teksten

SOGN AVIS Lustraordførar Torodd Urnes prøvde få KrF sitt fylkesårsmøte til å avstå frå ei fråsegn som kritiserer regjeringa for lettvint omgang med sjukehusformuleringane i Soria Moria 2.

Men han kom i mindretal, i selskap med sunnfjordingar som ikkje hadde det travelt med å krølla til Helse Førde-styret si applauderte skisse frå dagen før.

Eit klart fleirtal på fylkesårsmøtet hadde meir lyst til å gje regjeringa juling for løftebrot på sjukehuskartet, det enda då også med klart fleirtal for ei fråsegn med kritisk innhald.

Stryk Lærdal!
Då KrF-årsmøtet på Skei, på tampen av samlinga, skulle røysta over framlegget til fråsegn om sjukehuspolitikken gjekk Torodd Urnes straks på talerstolen.
Det første ærendet hans var å peika på at den utforma teksten ikkje måtte presisera Lærdal som arena for ein framtidas distriktsmedisinsk arena.
– Lærdal er ikkje nemnt, understreka Torodd Urnes, og viste til dokumentet frå Helse Førde-styret, som tek til orde for å erstatta Lærdal med Sogndal.

Dropp fråsegna!
Men Lustraordføraren ville meir, han oppfordra årsmøtet til å droppa heile fråsegna, sidan det, slik han såg det, var uheldig å kritisera den nylanserte sjukehusløysinga.
Uheldig all den tid ein helesministeren hadde vore tydeleg på at endringar må til.
– Ved å senda denne seier me samstundes at helseministeren bør overprøva Helse Førde i denne saka, det resulterer kanskje i tre likestilte sjukehus, og det ynskjer ingen, sa Torodd Urnes, som dagen før hadde rosa Helse Førde-styret for «ryddejobben», eller beint fram: for langt på veg å ha rydda Lærdal bort frå det regionale helsekartet.

Eksperiment
To sunnfjordingar spratt snøgt opp og støtta Torodd Urnes.

Men andre, som Laura Marie Fure og Gunn Helgesen, tett fylgd av gruppeleiar i fylkestinget, Svein Ottar Sandal, ynskte ikkje la den nyskrivne definisjonen av lokalsjukehus passera.
– Eit fleirtal i redaksjonsnemnda skar gjennom og konkluderte med at me ikkje ynskjer vera med på eit eksperiment av det slaget me såg sjøsett i Førde i går, sa Svein Ottar Sandal.

• Les saka i Sogn Avis ved å klikke her eller på overskrifta

Sogn og Fjordane Ap kløyvd om sjukehusa

FIRDA Sjukehusstriden blussa opp på årsmøtet, og fylkespartiet greidde ikkje semjast om ei fråsegn.

Sogn og Fjordane Arbeidarparti kjem ikkje til å ha noko meining om sjukehuspolitikken og den nye strukturmodellen Helse Førde sender ut på høyring, før etter at det er halde representantskapsmøte eller ekstraordinært fylkesårsmøte om saka.

Søndag valde årsmøtefleirtalet mot 37 røyster å vente med å ta helsepolitisk standpunkt.

Nær kampvotering
Då hadde sjukehusmotsetnadene i partiet kome til overflata for fullt, og det låg an til kampvotering mellom ein fråsegnstekst som i stor mon la opp til å verne om m.a. akuttfunksjonane ved dagens lokalsjukehus, og eit framlegg frå Harry Mowatt som la stor vekt på Helse Førdes økonomiske situasjon.

Mindretalet på 37 frå Nordfjord og Årdal/Lærdal ville ikkje utsetje saka, men røysta for framlegget som i praksis gjekk mot grunnleggjande endringar ved lokalsjukehusa.

Utfordra ikkje statsråden
Kløyvinga i sjukehussaka kom for alvor opp i dagen mot slutten av årsmøtet.

Dagen før møtte helseminister Anne-Grete Strøm-Erichsen ei lyttande og avventande haldning, då ho i sin årsmøtetale streka under behovet for ei sjukehusomlegging ho meiner er nødvendig, dersom helsevesenet skal greie å møte eldrebølgja og dei aukande livstilssjukdomane.

• Les saka i Firda ved å klikke her eller på overskrifta

Lokalisering av lokalmedisinsk senter i "Indre Sogn"

Under Helse Førdes presentasjon av "strategi Helse Førde 2020" på Sunnfjord hotell i Førde fredag 5. mars ble forsamlingen av helseminister med rådgivere og departementstopper, ordførere, interessegrupper m.fl. fortalt at det mest aktuelle alternativet var at sentralsykehuset ble beholdt, mens lokalsykehusene i Lærdal og Nordfjordeid ble omstilt til lokalmedisinske sentre (med en del poliklinisk spesialisthelsetjeneste og en del kommunalt innhold som kan utformes "etter behov").

Materialet som ble kopiert opp og utdelt var foilene fra presentasjonen.

Helse- og omsorgsminister Anne-Grete Strøm-Erichsen var tilstede og gikk langt i å "velsigne" forslaget om omgjøring av lokalsykehusene til distriktsmedisinske sentre. Hun mente at det ikke var brudd på Soria Moria-erklæringen når man beholdt institusjonene, men ga dem nye oppgaver.

Men styreleder og nestleder i Helse Førde hadde holdt tilbake en opplysning som sjokkerte mange, etterhvert som den ble kjent da selve høringsdokumentet ble lagt ut på Helse Førdes hjemmesider om kvelden. På side 28 står nemlig følgende:
"Modellen er i stor grad tufta på verdien av samlokalisering av interkommunale helsetenester og ambulante tilbod frå spesialisthelsetenesta. Det er naturleg at Helse Førde inviterer kommunane til å ta i bruk areal ved NSH som eit integrert, lokalmedisinsk senter. Likeeins kan ein på kort sikt invitere kommunane i Indre Sogn til å nytte bygningsmassen ved LSH til tilsvarande tenester. På grunn kommunikasjonar og utviklinga i folketalet i regionen bør likevel eit lokalmedisinsk senter for Indre Sogn vurderast lagt til Sogndal innan 2013."

Gjennom media i dag har styreleder Clara Øberg benektet at dette er reelle planer, og hevdet at setningen bare er en detalj som dessuten ikke skulle stått der. En eventuell flytting blir ikke aktuell før nærmere 2020, og da bare hvis folketallsutviklingen tilsier det, sier hun.

Når jeg i Bergen Tidende i dag stiller spørsmål ved om det er ryddighet rundt rollene når det lokalmedisinske senteret foreslås lagt til styrelederens egen hjemkommune, reagerer Øberg med å kontant avvisning og sier: "Eg er ikkje forbausa over at denne aksjonskomiteen tek i bruk ymse metodar for å stille Helse Førde i eit dårleg lys. Dei tillegg oss eigenskapar vi ikkje har."

Vel, vel. En av aksjonskomiteen ymse metoder er jo å lete etter opplysninger på nettet. Og se hva vi fant, fra Sogn Avis 9. juli 2009:

Vil byggja medisinsk senter
Sjølyst Utvikling vil gjera Sogn Storsenter i Nedrehagen til meir enn eit kjøpesenter.
– Me oppfattar dette som ein god idé og ein fin moglegheit for Sogndal, seier Axel Knutson i Sjølyst Utvikling.

Brev til kommunen
Utviklarselskapet inviterer no Sogndal kommune til eit møte for å sjå på sjansen for eit samarbeid om utviklinga av eit medisinsk senter i planlagde Sogn Storsenter i Nedrehagen.

Sjølyst Utvikling, selskapet som saman med lokale investorar skal utvikla Sogn Storsenter i Nedrehagen/ Skjeldestad, har nyleg sendt eit brev til kommunen.

Dokumentet er i postlista utsett for innsyn etter paragraf 5 i offentleglova. Men ut på dagen onsdag sytte ein ferierande rådmann Jostein Aanestad for at dokumentet vart frigitt til Sogn Avis.

– Positiv Øberg
Brevet viser at Sjølyst Utvikling luftar tanken om eit distriktsmedisinsk senter i Nedrehagen, i tilknytning til kjøpesenteret som og er planlagt der. Selskapet føreslår dette på bakgrunn av samhandlingsreforma som medfører auka ansvar for kommunane og som inviterer til samhandling.

– Me har identifisert at Sogn Storsenter vil omfatta areal som kan fungera svært godt til eit slikt senter. Me har òg vore i kontakt med Helse Førde ved Clara Øberg, og lagt fram forslag om at Helse Førde kan få plass til eit distriktsmedisinsk senter i tilknyting til eit kommunalt lokalmedisinsk senter. Øberg stadfestar at ho er positiv til vårt forslag, skriv Axel Knutson i brevet.
Han håpar no på positivt signal frå kommunen, og at det snart kjem i stand eit møte.
– Før det er det vanskeleg å kommentera korleis me handterer dette vidare, seier Knutson.

Ferdig 2011
Sjølyst Utvikling skriv i brevet at dei tenkjer seg at senteret kan romma dette:
- Lokalmedisinsk senter, i samarbeid med kommunane Luster, Leikanger og Sogndal.
- Private helserelaterte tilbod
- Distriktsmedisinsk senter for Helse Førde
- Ambulansegarasje

Utviklarane lokkar med at senteret vil bli kostnadseffektivt drive med høg grad av sambruk av fellesfunksjonar. Leigepris vil avhenga av kor mykje som skal leigast, og selskapet tilbyr seg å laga eit konkret tilbod til kommunen. I brevet skriv Knutson at dei forventar at areala er ferdige i slutten av 2011.


Årstallet 2013 i avsnittet i Helse Førdes høringsdokument, sammenstilt med det faktum at både Årdals- og Lærdalsordføreren på presentasjonsmøtet spurte om hvorfor det stod "Indre Sogn" og ikke "Lærdal" på modellen - uten å få svar, pluss opplysningen (i Sogn Avis i dag) om at Luster-ordfører Torodd Urnes (KrF) prøvde å få partiets fylkesårsmøte til å endre omtalen av lokaliseringssted fra "Lærdal" til "Indre Sogn" i teksten på en uttale som skulle vedtas - så kan det ikke være tvil om at det her foreligger avtaler, planer og og samarbeid om regionsutvikling som bare er kjent av en engere krets.

Styreleder har beskyldt aksjonister og ordførere for konspirasjonstenking når de ser sammenhenger her. Det får meg til å undre på hvor styreleder setter grensen mellom "konspirasjonstenking" og "stokk dum"?

• Klikk her for å se presentasjonene fra Helse Førdes strategiarbeid (på Helse Førdes sider, det er fire dokumentlenker nederst på siden)
• Klikk her for å se artikkelen om det medisinske senteret i Sogn Avis, 9. juli 2009

Uttale frå Senterpartiet Sogn og Fjordane: Sjukehus for framtida

Uttale frå årsmøtet til Senterpartiet Sogn og Fjordane, vedteke 5. og 6. mars 2010:

SJUKEHUS FOR FRAMTIDA

Senterpartiet i Sogn og Fjordane meiner dagens sjukehusstrid er skadeleg for fylket både på kort og lang sikt. Ein slik strid skapar unødig splid mellom kommunar, folk og regionar og gjer at innbyggjarane føler seg usikre og utrygge. Årsmøtet i Sogn og Fjordane Senterparti er uroa over utviklinga for sjukehusa i fylket, og kan ikkje godta ei utvikling som er i strid med Soria Moria II.

Forslag om nedlegging og svekking av fødeavdelingar, ambulansetenester og andre desentraliserte høgkvalitetstilbod på tvers av politisk vilje og lokal styring, syner etter vår meining at det trengs ei snarleg evaluering av føretaksmodellen og finansieringssystemet for spesialisthelsetenesta.

Senterpartiet i Sogn og Fjordane meiner:
• at vi skal ha fullverdige lokalsjukehus med akuttberedskap og fødetilbod for å sikre trygg, sikker og rask hjelp.
• at ambulansetenesta skal vere god med høge faglege krav til dei tilsette, og den skal vere tilgjengeleg i heile fylket.
• at vi skal ha eit sterkt sentralsjukehus som bidreg til å ha eit godt fagmiljø i heile fylket, og som er ei drivkraft for rekruttering og kompetanseutvikling til beste for alle sjukehusa i fylket - der alle sjukehusa dreg nytte av kvarandre sin kompetanse.
• at Helse Førde må gjennomføre ei funksjonsfordeling mellom sjukehusa som gjev eit best mogleg tilbod, og gjev eit sterkt fagmiljø ved kvart enkelt sjukehus
• at for å oppretthalde tilbodet på sjukehusa må dei økonomiske rammevilkåra vere på plass.

Les uttalen på Sogn og Fjordane Senterparti sine sider ved å klikke her eller på overskrifta.

Media om Helse Førde-strategien

SOGN AVIS
Sjokkerte aksjonistar • I strid med Soria Moria 2 • Ikkje trygg på støtte i regionen

NRK SOGN OG FJORDANE
Slik reagerte ordførarane • Kraftig kritikk frå Ap-ordførarar • Sterke reaksjonar på kuttforslag • Fødetilbodet vert kutta •

SUNNMØRSPOSTEN
Vil legge ned Eid-sjukehuset •

FJORDABLADET
Kuttar føde og ortopedi •

FJORDENES TIDENDE
Vil leggje ned to sjukehus •

FJORDINGEN
Nordfjord sjukehus kan bli lokalmedisinsk senter •

FIRDA
De har ikkje peiling på kva de snakkar om •

NRK sin reportasje "Store endringar ved lokalsjukehusa" fra strategipresentasjonen i Førde 5. mars

• Klikk her eller på overskrifta for å sjå reportasjen på nett-tv.

- Får lengste akuttvegen i Norge

FIRDA - Lokalmedisinsk senter er ikkje godt nok for oss.

- Vi må ha eit lokalsjukehus. Det er ikkje godt nok for oss med eit lokalmedisinsk senter, sa Bente Øien Hauge i Forsvar Lærdal sjukehus då heldt innlegg under dialogmøtet med helseministeren.

Ho trekte fram at Sogn og Fjordane er eit heilt spesielt fylke når det gjeld avstandar.

- Dersom modell 1 blir realisert, med sentralsjukehus og to lokalmedisinske senter, og ein mister akuttberedskapen i Lærdal, vil dei som bur i Årdal få det som kanskje er den lengste vegen til akuttberedskap i Norge. Det er 17 mil frå Årdal til Førde, sa Øien Hauge.

Ho understreka at Forsvar Lærdal sjukehus ikkje er motstandar av sentralsjukehuset, men for to lokalsjukehus i tillegg.

Øien Hauge trekte fram fleire eksempel på fødslar som ikkje hade gått bra dersom det ikkje hadde vore eit lokalsjukehus i Lærdal.

Kommunejordmor Rigmor Chruickshank i Årdal, kunne utfylle dette biletet. Ho fortalte at etter hennar registreringar vil kvar sjuande årdøl bli fødd i ein ambulanse dersom tilbodet i Lærdal forsvinn.

• Les saka i Firda ved å klikke her eller på overskrifta

RETTING: Det me sa, var at årdølene får lengste akuttvegen i Sør-Norge (ikkje Norge).

Helse Førde sin strategiplan er lagt ut

Her finn du dokumenta.

Styret er for "Modell 1":
Eitt sentralsjukehus, to lokale medisinske senter:

Økonomi:
Under dei gitte føresetnadane vil modellen kunne gje eit årleg positivt driftsresultat på om lag 47 mill kroner i 2020.

Investeringsbehov:
Modellen føreset at det vert stilt til rådvelde investeringsmidlar til utvida operasjonsstovekapasitet samt til auka dagkirurgi. Det ligg føre berekningar på utviding av operasjonsstovekapasitet, medan investeringskostnadar knytt til utviding av dagkirurgiareal må utgreiast nærare.

Kapasitet:
Modellen legg til grunn ein generell aktivitetsreduksjon på 7%. Aktivitet for ortopediske gjestepasientar ved LSH er trekt ut. Ut over det legg vi til grunn at dagens kapasitet (målt i tal behandla pasientar) vert oppretthalde. Fleire av desse får tilbodet sitt ved FSS eller som ambulant dag-/polikinisk tilbod. Nokre vil også få tilbod ved det kommunale tenestetilbodet i dei lokalmedisinske sentera.

Kompetanse og berekraftige fagmiljø:
Av dei utgreidde alternativa er dette den modellen som best legg til rette for å sikre og vidareutvikle berekraftige fagmiljø. Miljøa vert samla i større einingar med tilsvarande større pasientvolum.
Samhandling med kommunehelsetenesta: Modellen føreset eit nært samarbeid med kommunane om ei rekkje pasientgrupper. Samarbeidet er foreslått organisert i samlokaliserte, lokalmedisinske senter, med tett integrasjon mellom ambulerande spesialistar og interkommunale tenester.

ANSVARSFORDELING ER FORKLART PÅ S 27:

Kommunal del:
• Interkommunal legevakt med mål om å byggje ut kapasitet til å yte skadebehandling. I ein overgangsfase kan ein legge til rette for ambulante skadepolikliniske tenester frå FSS.
• Interkommunal sengepost. Denne kan fungere som ein observasjonspost for pasientar som
treng nærare avklaring før eventuell sjukehusinnlegging eller t.d. overføring til anna kommunal institusjon. Posten kan vere eit tilbod for eldre pasientar som i korte periodar treng heildøgnstilbod, utan at sjukehusinnlegging er nødvendig. Ikkje minst vil denne posten gi eit tilbod for opptrenings- og rehabiliteringspasientar som har behov for noko ekstra oppfølging før heimreise, etter eit sjukehusopphald.
• Senteret har laboratorieutstyr og –kapasitet tilsvarande eit velutrusta primærlegekontor.
• Ansvar for pasientretta lærings- og meistringsarbeid.
• Senteret inngår deltek i kompetanseutvikling overfor dei einskilde kommunane.
• Senteret har telemedisinsk utstyr knytt til Norsk Helsenett.

Spesialisthelsetenestedel og –ansvar:
• Kompetanseoverføring til interkommunal legevakt og sengepost. Dette vil kunne gjelde akuttmedisin, skadebehandling, rehabiliteringskompetanse, læring og meistring m.m.

• I ein overgangsfase må kompetanseoverføringa også skje gjennom deltaking i klinisk
vurdering av einskildpasientar, som ein ekstra kapasitet og støtte i arbeidet både på
legevakt og overfor pasientar på observasjons-/sengepost.

• Teleradiologi med radiograf på vakt på dagtid. Det finst allereie i dag radiologisk utstyr på
NSH og LSH, og i ein slik modell kan dette utstyret stillast til rådvelde for det lokalmedisinske senteret, som ei styrking av den diagnostiske kapasiteten på legevakt/obs- post. Dette vert betjent av radiograf på vakt (tilsett på radiologisk avdeling FSS), medan tolkinga av røntgenbileta vert gjort av radiolog på FSS.

• Ambulant, planlagd dagbehandling og poliklinikk. Dette vil kunne gjelde tilbod innan:
- Indremedisin
- Dialyse
- Skade/ortopedi
- Auge
- ØNH
- Pediatri
- Gyn/føde
- Hud
- Kirurgi
- Blodtapping

I tillegg vil tverrfaglege team ambulere både til dei lokalmedisinske sentra og til einskildkommunar. Dette gjeld t.d.
• Team lindrande behandling
• Geriatriteam
• Rehabiliteringsteam
• Læring og meistring

Talet på dagar per veke må heile tida vere bestemt utifrå pasientvolum og vere i tråd med eit nærare utrekna behov.


LOKALMEDISINSK SENTER FOR INDRE SOGN ER TENKT LAGT TIL SOGNDAL INNAN 2013!
Modellen er i stor grad tufta på verdien av samlokalisering av interkommunale helsetenester og ambulante tilbod frå spesialisthelsetenesta. Det er naturleg at Helse Førde inviterer kommunane til å ta i bruk areal ved NSH som eit integrert, lokalmedisinsk senter. Likeeins kan ein på kort sikt invitere kommunane i Indre Sogn til å nytte bygningsmassen ved LSH til tilsvarande tenester. På grunn kommunikasjonar og utviklinga i folketalet i regionen bør likevel eit lokalmedisinsk senter for Indre Sogn vurderast lagt til Sogndal innan 2013(mi utheving). (Henta frå side 28.)

• Les meir ved å klikke her eller på overskrifta

Kandidat til styret i Helse Førde

SOGN AVIS Årdal, Lærdal og Aurland lanserer no Knut Arne Klingenberg, Ap, som kandidat til styret i Helse Førde etter Harry Mowatt.

– Eg er spurd og har sagt ja til å stilla for å prøva å gjera ein jobb for helseføretaket, seier Klingenberg.

Men det kan bli ein tøff kamp for helsepolitikaren frå Årdal, då sterke krefter går inn for Fjaler-ordførar Arve Helle. Han har, ifølgje avisa Firda, 14 ordførarar i ryggen for sitt kandidatur, blant dei ordførarane i Luster, Sogndal, Balestrand og Vik.

– Eg ser at det er mange som har samla seg om Helle. No får dei i alle fall fleire å velja i, seier Klingenberg, som er oppteken av å gje eit godt helsetilbod til alle og at helsetilboda skal vera godt tilgjengeleg.

• Les saka i Sogn Avis ved å klikke her eller på overskrifta

Styremøte i Helse Førde fredag 5. mars kl. 09.30: Vedtak om utlegging av høyringsdokument

Styret i Helse Førde skal fredag fatte vedtak om utlegging av høyringsdokument for strategiprosess Helse Førde 2020.
Møtet finn stad på Rica Sunnfjord hotell klokka 0930.

• Les saka på Helse Førde sine sider ved å klikke her eller på overskrifta

Fjordabladet: Det handlar om tillit

LEIAR I FJORDABLADET, 3. MARS 2010: Spørsmålet om Jon Bolstad sin leiarstil er samansett og svært alvorleg.

Bråket i Helse Førde starta ikkje den dagen Jon Bolstad vart tilsett som administrerande direktør, det vart berre forsterka. Kvifor det var bråk også før Bolstad si tid, veit dei fleste mykje om. Kvifor støynivået vart høgare etter at han kom, bør ein ha eit nyansert syn på. Fleire av dei sakene som no rullar gjennom eteren, og som Nrk Sogn og Fjordane skal ha ros for at dei køyrer, er berre ein del av eit større og langt meir samansett problem. Eit problem som vi er i tvil om at styret med styreleiar Clara Øberg i spissen heilt ut forstår og er i stand til å takle.

Det er ingen tvil om at personalsakene og den pågåande debatten rundt Jon Bolstad sin leiarstil, og hans måte å takle sine eigne tilsette på er svært viktig. Så viktig at det trengst ei heilt anna haldning til desse spørsmåla enn å berre avfeie dei som vikarierande saker for å reise ein annan debatt. Ein debatt om funksjonsdeling mellom sjukehusa i fylket.
Dette er ein simpel måte å avfeie eit stort problem på. Mange av sakene som no kjem fram i ny drakt i Nrk Sogn og Fjordane, er vel kjende for administrasjonen og styret. Det er også slik at saker som ikkje har funne si løysing, kjem opp til ei løysing har funne stad. Sagt på ein annan og meir presis måte, så tyder det på at styret har vore kjent med sakene men har valt å feie dei under teppet i påvente at dei skal forsvinne av seg sjølv. Så har ikkje skjedd. Styret har ikkje gjort jobben sin, og sit difor tilbake med eit problem som også må få følgjer for styret sjølv.

Tilbake til utgangspunktet og påstanden om at støynivået har auka i Jon Bolstad si «regjeringstid». Det første store grepet Jon Bolstad gjorde som administrerande direktør var å «omorganisere» heile helseføretaket. Ein gjekk bort frå at kvart sjukehus hadde sin eigen direktør, og at kvart sjukehus hadde sitt eige budsjett å halde seg til. Fram til Bolstad si tid hadde denne organiseringa fungert godt for sjukehusa i Lærdal og på Nordfjordeid. Det store problemet var pengesluket i Førde. Gjennom å organisere heile helseføretaket i klinikkar, på tvers av institusjonane, greidde ein å få fokuset bort frå det verkeleg problemet. Det ein fekk i tillegg var eit nytt organisatorisk problem, der kommandolinene vart uklare og fragmenterte. Der stort sett berre tilsette ved sjukehuset i Førde vart inkluderte i prosessane. Der ein fekk A og B-tilsette.

Denne organiseringa førte også til at ein fekk ein ny og annan debatt. Spørsmålet om kostnadene med tre lokalsjukehus. Konklusjonen er langt på veg trekt. Noko skal bort og nedbygginga av lokalsjukehusa har allereie starta. Dette vert gjort utan gode prosessar, der synspunkt frå fagpersonalet ved dei ulike institusjonane ikkje blir tatt på alvor. Mest alle sakene som no kjem fram om Bolstad sin leiarstil har tilknyting til fagleg usemje rundt desse spørsmåla. Det handlar om vener og fiendar. Venen er samde med sjefen – dei andre er fiendar. Det illustrerer at problemet om leiarstil er langt meir samansett og alvorleg enn vanvittige møbelkjøp, nokre sinte telefonar på kveldstid og ei rekkje «inn på teppet»- saker. Det kan ikkje styret sitte å sjå på utan å gjere noko. Det handlar altså om meir enn tilsette sin tillit til sjefen. Det handlar også om befolkninga sin tillit til styret!

• Les leiaren i Fjordabladet ved å klikke her eller på overskrifta

Aksjonsleder: Det handler om gruppetenking

Jeg ser og hører mange kommentarer om ledelsen i Helse Førde etter at NRK Sogn og Fjordane nå i flere dager har fokusert intenst på lederstilen til administrerende direktør Jon Bolstad. Et så sterkt fokus på et saksforhold og en person oppleves nok av mange som ubehagelig. Så ubehagelig at det får en "tilbakeslagseffekt" for noen, man har ikke helt lyst til å høre mer.

Nå er det ikke noen nyhet at de ansatte i Helse Førde er frustrerte over kommunikasjonen med ledelsen. Det har lenge vært godt kjent i mediekretser og av andre. NRK Sogn og Fjordane har tatt tak i et reelt problem, det kan det ikke være noen tvil om. Frustrasjonen hos de ansatte er ikke god for helseforetaket.

Mitt spørsmål er om NRKs fokus på "Bolstad alene" er nyttig, siden problemet ligger i hele ledelsen i helseforetaket? Jeg tror hovedproblemet for Helse Førdes ledelse - administrasjonen og styret - er et fenomen som kalles "gruppetenking".

Jeg lette litt på nettet og her fant jeg en god tekst om emnet:

Gruppetenking er et bevis på at en samling individer er mer opptatt av å nå et resultat eller å unngå konflikter enn å finne en nye og bedre løsning. Gruppetenking oppstår når gruppemedlemmer søker enighet, og ignorerer individuelle medlemmers forsøk på å komme med alternativer.

Gruppetenking oppstår ofte når;
- teammedlemmene er for like: lik bakgrunn, like erfaringer, like holdninger
- teamet er isolert fra informasjon som kan forstyrre gryende meninger
- teamlederen fremfører sin mening før de andre teammedlemmene har rukket å få frem sine egne

Hvordan kan vi unngå gruppetenking?
- støtt opp om impulsive forslag fra gruppemedlemmer
- etter at enighet er oppnådd, be medlemmene fremme sine betenkeligheter
- involver en ekstern ressurs til å delta i møtene

I ledelsen i Helse Førde er det en felles forståelse av "alle tings fasit". Dersom noen kommer med uventede tanker, innspill som går på tvers av fasiten, eller kritikk - da er det bare forstyrrende. Dette er ikke enestående for Helse Førde, men noe som skjer i mange av helseforetakene, bl.a. som en konsekvens av modellen med styring etter konsernmodellen og konsensusprinsippet.

Som administrerende direktør må Jon Bolstad bære hovedansvaret for utviklingen av gruppetenkingen lokalt, men til syvende og sist ligger ansvaret hos styret - og spesielt hos styreleder.


Bente Øien Hauge
Forsvar Lærdal sjukehus

Tilsetterepresentant: – Vi kan ikkje ha det slik

FJORDABLADET: – Leiinga i helseføretaket må ta den kritikken som no kjem frå tilsette inn over seg, dei kan ikkje berre avfeie den. Dette seier Randi Fagereng, styremedlem i Helse Førde og føretakstillitsvald for sjukepleiarane.

– I den setting eg jobbar i til dagen, der også kontakt med administrerande direktør inngår, så kan eg berre seie at eg held meg til dei personane eg møter. Det handlar med andre ord ikkje om tillit eller ikkje tillit. Når det gjeld rolla mi som styremedlem, så har eg kanskje eit meir nyansert syn på ein del ting. Ikkje minst om styret si evne og vilje til å handtere saker som dei vi no ser kome fram. Styret har formelt ikkje hatt saker om administrerande direktør sin leiarstil og korleis han oppfører seg overfor eigne tilsette som sak i styret. Rett nok har det vore uformell prat «rundt bordet» om slike saker, men då har dei som regel blitt feia under teppet, seier Randi Fagereng.

Koplingar
– Det er også slik at når kritiske røyster ytrar seg, og dette kjem styret for øyre, så koplar ein del av styremedlemmene dette opp mot strategiprosessar, omorganisering og ein del andre tunge saker som styret i helseføretaket jobbar med. I dagens situasjon har eg inntrykk av at enkelte i styret meiner at sakene kjem opp i framkant av og vert kopla opp mot helseministeren sitt besøk.
– Kva tykkjer du om det?
– Etter mitt syn er det heilt feil å avvise folk sine opplevingar av arbeidssituasjon og arbeidsmiljø. Det er saker vi er nøydde til å ta på alvor, seier Randi Fagereng.

– Kjenner du til dei sakene som no kjem opp?
– Eg kjenner til dei fleste. Eg har fått det same spørsmålet frå administrasjonen i Helse Førde. Eg reknar med at ditt neste spørsmål vil vere; Kvifor har du då ikkje gjort noko med desse sakene? Til det kan eg gje same svaret til Fjordabladet som eg har gitt til administrasjonen. Eg kan ikkje gå vidare med eller ta opp saker der folk ikkje er villige til, eller ikkje torer å stå fram, seier Fagereng.
– Er det ikkje bekymringsfullt at tilsette vegrar seg for å stå fram med ting som dei tykkjer er belastande?
– Det er bekymringsfullt, men lite eg kan gjere noko med, seier styremedlem Randi Fagereng som er tydeleg på at styret slår ring rundt administrerande direktør når kritikk kjem fram.

Blir ikkje høyrt
Som styremedlem opplever Randi Fagereng at presentasjonar av dei ulike avdelingane i helseføretaket til tider kan bli svært ukritiske, noko ho ser på som eit problem.
– Det betyr at styret ikkje får kjennskap til det som måtte vere av problem innanfor dei ulike avdelingane.
– Kvifor seier ikkje du som styremedlem frå om dette i samband med presentasjonane?
– Det er fleire av dei tilsette sine representantar som har peikt på ein del problem. Problemet med det er at ein då vert stigmatisert av deler styret når dei veit at vi har god kjennskap til sakene, seier Randi Fagereng og trekkjer fram konflikten om turnusane på anestesi og operasjon ved Nordfjord sjukehus som eit døme.
– Den gongen fekk ikkje vi som kjende godt til saka uttale oss. Det er også slik at når ei avdeling i føretaket skal presenterast, så vert den som skal presentere saka valt med stor omhug. Aner administrerande direktør at det kan kome fram kritiske synspunkt, så held han anten presentasjonen sjølv, droppar den eller finn ein han kan stole på til å gjennomføre sjølve presentasjonen.

Drøfting
– Det du seier er ganske alvorleg. Korleis kjem du til å jobbe med desse og andre forhold som kjem opp i styret i framhaldet?
– Ruth Tone Solheim (tilsetterepresentant i Helse Førde-styret for NSF) og eg har starta ein diskusjon om korleis vi skal jobbe i forhold til ein del saker. Desse drøftingane er vi ikkje ferdige med. Det som er heilt sikkert er at vi ikkje kan ha det slik som det er no, seier Fagereng.
– Kjem de til å invitere dei andre tilsetterepresentantane til å vere med i dei drøftingane du og Solheim er i gang med, eventuelt invitere dei til å vere med på eit felles opplegg i styret?
– Først må vi bli ferdige med dei interne drøftingane, så får vi sjå kva som skjer vidare, seier Randi Fagereng som seier at ho er kjent med at det kanskje kjem større og meir alvorlege saker om Bolstad sin leiarstil i tida som kjem.
– Spørsmålet er om dei det gjeld har «guts» til å stå fram, seier ho.

• Les heile saka i Fjordabladet ved å klikke her eller på overskrifta