Şimdi Ara

10.sınıf dil ve anlatım kitabı tüm etkinlik ve testlerin cevapları .

Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
2 Misafir - 2 Masaüstü
5 sn
30
Cevap
1
Favori
79.837
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
0 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
Giriş
Mesaj
  • evet arkadaşlar şimdi size 10.sınıf dil ve anlatım kitabının içindeki etkinlik ve testlerin cevaplarını baylaşacağım .

    ARKADAŞLAR SİZDEN İSTEĞİM BUNU ÖĞRETMENŞLERİNİZE ÇAKTIRMAYIN ÖĞRETMENLER ARASINDA DUYULMASIN

    edit:yorumunuzu eksik etmeyin ki güncel olsun

    S.15 Ölçme ve Değerlendirme Soruları

    1.panel,saygı nezaket
    2.y,d,y,d,y
    3.b
    4.C
    5.D
    6.TARTIŞMADA KURALLAR VARDIR MÜNAKAŞA DA YOKTUR....
    7.KONU DIŞINA ÇIKMAMAYA...
    8.TARAFSIZLIĞI

    Sayfa 23
    1.*güncel konular
    *göndergesel
    2.d,d,y
    3.c
    4.e

    ünite sonu ölçme ve değerlendirme
    1.d
    2.a
    3.c
    4.d
    5.e
    6.b
    7.a
    8.e
    9.d
    10.e
    11.e

    Anlatıma Hazırlık
    Sayfa 27 ödevi
    Hazırlık
    1.Yarışmalara hazırlık yapmadan katılan bir sporcunun başarılı olup olmayacağını sebepleriyle açıklayınız.
    Cevap:Başarılı olma ihtimali düşüktür;çünkü alt yapı olmalı zemin sağlam olmalı.
    2.Duygu ve düşüncelerinizi sözlü olarak mı yoksa yazılı olarak mı daha rahat ifade edersiniz?
    Cevap:Yazılı kişinin yüzüne söyleyemediğim şeyleri yazarak söyleyebilirim.
    3.Duygu ve düşüncelerinizi ifade etmede okuduğunuz kitapların nasıl bir katkısı vardır?
    Cevap:Kelime dağarcığımızı geliştirir.
    4.’’Bakar kör’’ deyiminden hareketle, bakmak ile görmenin farkını açıklayınız.
    Cevap:Bakmak =anlamak , görmek = aydınlatmak.
    5.’’Kitap istikbale yollanan mektuptur.’’ Cemil Meriç’e ait bu sözden anladıklarınızı birkaç paragraf halinde yazıp sınıfta okuyunuz.
    Cevap: kitap okumak ilk başta faydasız görülür.anlık faydası olmasına rağmen çok belirgin değildir.zaman geçtikçe, insan hayata atladıkça okuduğunun faydasını görmeye başlar.bunu kendiside fark eder.istikbale yol alan mektup derken bu kastedilir.
    6.Hangi şair ve yazarların üslubunu beğendiğinizi nedenleriyle söyleyiniz.
    Cevap:Reşat Nuri Gün tekin türkçeyi yalın halinde sade şekilde kullanması.

    Sayfa 27 ödevi
    1.Etkinlik
    ’lirik şiir’’ hakkında hazırlık yapmadan bir metin yazınız.
    Cevap: Lirik şiir: Toplumun hemen her kesimini ilgilendiren sevinç,coşku veya acı gibi ortak duyguların veya aşk, ayrılık, özlem gibi bireysel duyguların coşkulu bir tarzda işlendiği şiirlere lirik şiir denir.
    Bu konunun anlatımında kendinizi başarılı görüp görmediğinizi nedenleriyle söyleyiniz.
    Cevap:Evet başarılı gördüm.

    Sayfa 28 ödevi
    Sorular
    1.’’Hüzünlü dönüş’’ adlı metinde yazar neyi, niçin, nasıl anlatmıştır?
    Cevap:Peyami Safa hakkında anlatmıştır
    2.Neyi, niçin ve nasıl anlatmak gerektiği üzerinde düşünmeden konuşmanın ve yazmanın tutarlı olup olmayacağını nedenleriyle belirtiniz.
    Cevap:Anlatımın kanıtlayıcı yönü olması.
    3.Yazar, metni hazırlarken hangi kaynaklara başvurmuştur?
    Cevap:Peyami Safa hakkında bilgi bulunan kitaplardan ansiklopedilerden faydalanmıştır.
    4.Kaynak gösterilmesi metni hangi yönlerden etkilemiştir?
    Cevap:Kanıtlayıcı yönüyle.
    5.Alıntı yapılan kaynakların ne şekilde verildiğini çeşitli kapıları inceleyerek söyleyiniz.
    Cevap dipnot şeklinde.

    Sayfa 29 ödevi
    Sorular
    1.metinde hangi konu üzerinde durulmuştur?
    Cevap:istanbulun güzelliklerinden bahsedilmiştir.
    2.yazarların konuya bakış açılarının aynı olup olmadığını açıklayınız.
    Cevap:her yazarın bakış açısı farklıdır. Örneğin bir yazar bir konuya ön yargılı yaklaşır farklı bir yazar ise o konuya farklı yaklaşır.
    3.kültür birikiminin,deneyimin ve çevrenin anlatıma nasıl bir etkisi olduğunu açıklayınız.
    Cevap:çok etkisi vardır.

    Sayfa 30 ödevi
    2.etkinlik
    “gece ve “beş şehir”§ metinlerinde bütünlüğü sağlayan öğeleri bulunuz. Bu öğelerin anlamlı bir birlik sağlayacak şekilde bir araya getirilip getirilmediğini açıklayınız.
    Cevap:anlamlı bir birlik sağlamazlar her yazının kendi teması ve ifade biçimi vardır.

    Sayfa30 ödevi
    Sorular
    1.”gençliğe hitabe”metninin hedef kitlesini ve yazılış amacını belirleyiniz
    cevap:Türk gençlerine yazılmıştır.vatana sahip çıkmaları için
    2.hedef kitlesinin ve yazılış amacının metnin anlatımını nasıl etkilediğini açıklayınız
    cevap:hedef kitlesinin belli olması o kişiye karşı hitapta bulunması açısından önemlidir.
    3.metinden Atatürk’ün tecrübelerini gösteren cümleleri bulunuz.
    Cevap:seni,bu hazineden ,mahrum etmek isteyecek,dahi ve harici,bedhahların olacak.
    4.bu metin sizde nasıl bir duygu uyandırdı?
    Cevap:Atatürk’ün bize çalışmamız gerektiğini ve çalışmamı istediğini uyandırdı.

    Sayfa31 ödevi
    Sorular
    1.metinden kişisel gözlemlerin anlatıma yansıtıldığı cümleleri gösteriniz.
    Cevap:ben farkına varmıyorum,adanın tepesine doğru gittiklerini görürdüm,içim cız ederdi.
    2.metinden hareketle anlatımda gözlemin önemini belirtiniz
    cevap:gözlem olduğu zaman kanıtlayıcı olmuş olur.

    Sayfa 31 ödevi
    4.etkinlik
    hangi metin ve konuşmalarda gözleme ihtiyaç duyulur.açıklayınız
    cevap:her yazıda ihtiyaç duyulur(makale,gezi yazısı,deneme vb.)

    sayfa 32 ödevi
    7.etkinlik
    yine yalnızım bu sokaklarda gidiyorum bilmeden nereye gittiğimi korkuyorum bana bakan o karanlık sokaklardan sanki üstüme üstüme geliyor sokaklar.
    O eski korkunç günlerden biriydi yine rüzgar ve yağmur bütün sinirini çıkarırcasına nereye denk gelirse vuruyordu. Güneş eski güneş değildi.bulutlar,onun güzelliğini kıskanır gibi üzerini örtmüşlerdi.kazalar,çığlıklar,hasarlar hepsi bir aradaydı insanlar bu felaketin bitmesini çaresizlikle beklediler.


    32. sayfadaki metinler

    SONSUZLUK BU MU?
    Sokaktayım,kalabalık bir sokak arasında
    Koşuyorum,etrafıma bakmadan koşuyorum
    Yolumun ufukla kesişen noktasında
    Sanki beni çağıran bir uçurum görüyorum
    33. Sayfa 12.Etkinlik ödevi
    Bu metinelrde bireysel zevk ve anlayışın etkisi büyüktür..yani bireysel zevk ve anlayış yazarın eserine yansır..Çünkü Beş şehir ve Gece metinlerinde İstanbul anlatılıyor..Fakat ikiside aynı değildir..Biiri tarihi olarak bakıyor biri akşamki güzelliğini eserinde yansıtıyor...Sonuç olarak:zevkler farklı olduğundan aynı konu hakkındaki eserlerde farklı olur..

    S.34 hazırlık soruları

    1.Sevgi,aşk,özlem ,kıskançlık vb.
    3.Sana kalmış.
    4.Vatan millet aşkıyla yazılmış.Ayrıca şehitlere duyulan saygıve sevgi duygularıylada yazılmıştır.
    5.İnsanların mutluluğa ihtiyaç duyduğu,özgür olmadan mutlu olunmayacağını ve mutluluğu paylaşmak deyimine deyinmiştir.
    2. Çalışkanlık ve özgüven
    Bütün insanlar yaşamlarını kontrol altında tutabilmek isteğindedirler. Herkes daha başarılı olabileceği bir noktaya giden yolda bir yol haritasına gereksinim duyar. Yani plan ve programa. İşte bu noktada karşımıza iki önemli yapısal özellik çıkar; Özgüven ve bir işi başarma azmi yani çalışkanlık. Gelgelim, hepimiz bizi şekillendiren alışkanlıkların ve değerlerin ürünleriyiz. Biz ne denli başarma azmi ve özgüvenle donatılmış olsak da çocukluktan başlayagelen alışkanlıklarımız, çevrenin, ailenin, kültürel yapının etkileme gücü ile bizde varolanı törpüleyip bilinci değil de bilinçaltını güçlendirebiliyor.
    Adam çalışkan, çalışkanlığı ile de bugün Türkiye'de futbol gündeminin bir numaralı çalıştırıcısı. Bilerek veya bilmeyerek, bir insan için çalışkanlığın en büyük değerlerden biri olduğunun ayırdında. Ayrıca insanlık tarihine baktığımız zaman bütün büyük işleri çok çalışkan ve azimli insanların başardığı da ortada. İster büyük kuruluşlara, bütün büyük takımlara, büyük insanlara yakından bakın, onların ortak özelliğinin azim ve iş disiplini olduğunu görürsünüz. Kıtaları birleştiren köprülerden tutun da, insanın evreni keşfetmek için yaptığı uzay yolculuklarına kadar bütün insan eylemlerinin esrarlı bir yanı yoktur. Bunların hepsi, uzun süre planlı, programlı ve iş ahlakına dayalı çalışmaların eseridir.
    Söz konusu iş ahlakı olduğunda bir teknik direktör için taviz asla yoktur. Belki başarı için başka alternatifler de vardır ama bunların hiçbiri çalışkanlık kadar değerli ve sonuç alıcı değildir. Diğer yolları seçmek, kolay yoldan başarı elde etmek, kestirmeden zengin oluvermek anlamına gelir ki bu tür kazanımlar asla kalıcı ve uzun ömürlü olamaz.
    İmparatorumuz çalışkanlık gibi başarının en önemli unsuruna sahip olduğu halde bazen yaşama doğru yerden başlamamanın sıkıntısını yaşıyor. Bu durumu yerel maçlarda fazla sıkıntı yaratmıyor çünkü takımı ile diğerleri arasında büyük farklar var. Ancak uluslararası maçlarda bilinçaltı devreye girerek belki de istemediği halde birtakım mazeretlerden medet umar duruma geliyor. Kazandığı prestijin yara almaması için bir anda "Onların 18 yabancısı var benim ise kaybedecek birşeyim yok" deyiveriyor. Bu belki de bir dil sürçmesi ama biz dil sürçmelerinin biliçaltındaki gerçekleri dışa vurma yöntemi olduğunu biliyoruz.
    Koşullar ne olursa olsun bir teknik direktör insanı yetkinleştirenin iş yani emek olduğu gerçeğini hiçbir zaman elden bırakmamalı. Ancak çalışma ile elde edilen kazanımları üst düzeyde üretime dönüştürmenin bir yolu da motivasyondur. Bir ekip birtakım mazeretlere sığınılarak motive edilemez. Böyle anlarda teknik direktörün görevi oyuncularının kapasitelerini sınırlamak değil onların içindeki potansiyeli açığa çıkarmaktır. Yani insanlara yapabileceklerini düşünmedikleri şeyleri yaptırabilmek. Bunun için de bugüne kadar elde edilen kazanımlarla yetinmeden yaşamda olumlu değişikliklerle birlikte yeni ufuklara yönelmek gerekiyor. Olumlu insan yeni hedeflere ve değişime bir fırsat olarak bakar. İyi bir hoca zamanın çoğunu eylemle, azını ise şikayetle geçirir. Şikayet edilen zaman ise, başka bir şey için kullanılabilecek enerjinin ziyan edilmesidir.
    Sayfa 35
    Sorular
    1.hikayenin konusu nedir?
    Cevap:hayattan bezmiş bir postacının işini yapmasıdır.
    2.”Ömer-i tehi” hikayesinde hakim olan duygu nedir?
    Cevap:yalnızlık
    3. ”Ömer-i tehi” hikayesinde verilmek istenen duygu ve düşünceler hangi kişi,yer,zaman ve bağlamla sınırlandırılıp somutlaştırılmıştır?
    Cevap:yer=sokaktır.zaman=sabah vakitleridir.kişi=ömerdir.bağlam=ömerin isyanı

    Sayfa36
    1.etkinlik
    1.şiirlerin temasını bulunuz.
    Cevap:yalnızlık
    2. ”Ömer-i tehi” hikayesi ile bu şiirleri tema bakımından karşılaştırınız
    cevap: . ”Ömer-i tehi” hikayesinde de yalnızlıktan söz ediliyor fakat o düz yazı şeklinde yazılmıştır.
    3.özgürlük,yaşama sevinci,ölüm,hoşgörü vb duygular tüm insanlarda ortak olmasına rağmen bunların ifade ediliş biçimleri farklıdır.buna göre metinlerdeki duyguların dile getiriliş yönünden karşılaştırınız.
    Cevap:herkezin düşünceleri farklıdır. Her birinin yaşadıkları dönem farklıdır.
    5.şiirde hangi duyulardan yararlanılmıştır.
    Cevap:dokunma,işitme görme gibi duyulardan yararlanmıştır.

    Sayfa 37
    4.etkinlik

    BAKIŞLAR
    Yine benden yüksek bir not almıştı sınavda.Ne kadar çalışırsam çalışıyım bir türlü geçemiyordum onu.Artık bu durumdan iyice sıkılmaya başlamıştım.Ve bir karar aldım diğer sınavda onu kesinlikle geçecektim.
    Sınav oldukça zordu.Yaptığım cevapları toplasak beş puan etmezdi ama ben yine de geçecektim onu.Sınav sonrası öğretmenle beraber öğretmenler odasına gittim.Biri sorarsa niye geldiğimi tebeşir almaya geldim diyecektim.Ama hiçbir şey olmadı sınav kağıtlarının nereye konulduğunu gördüm ve birkaç tebeşir alıp çıktım.Öğlen öğretmenler odası boşalınca hemen içeri girdim ve sınav kağıtlarını çıkardım.Ve planım isimlerimizi değiştirmekti... Öyle de yaptım ve çıktım odadan.Şimdi sıra sınav sonuçları okunduğu gün onun suratını görmekti.
    Ama öyle olmadı...O gün arka sıramı terk edip en öne oturdum öğretmenin 'aferin!' diyişini daha yakından duyabilmek için.Ve yazılılar okunuyordu.'ali dört ! aferin!' , 'Aslı beş , aferin Aslı! '....' Ezgi sıfır ! umarım bir dahakine çalışma sitilini değiştirirsin' . Dünya başıma yıkıldı öyle utandım ki ama öğretmenin durumu anladığından değil bakışlarından utandım.Bir daha da kıskanmadım kimseyi,ne zaman aklımdan öle bir şey geçse hemen öğretmenin bakışları geldi gözümün önüne...

    Anlatımda sınırlandırma
    1.”sanat,psikolojik roman,eylül,edebiyat,roman”kavramlarını genelden özele doğru sıralayınız.
    Cevap:Eylül-psikolojik roman-roman-edebiyat-sanat
    2.televizyonlarımıza ulaşan görüntülerin kalitesinde ileti,verici ve alıcının özellikleri ne kadar önemlidir?
    Cevap:anlamak ve anlatmakla biter her şey
    3.konu ve tür serbest bırakıldığında öğrencilerin çoğunun yazı yazarken zorlanmasının sebebi ne olabilir?
    Cevap:öğrenciler zorlanır çünkü konu geneldir.örneğin sanat dense öğrenci sanatı hangi konudan ele alsın mimari mi? Edebiyat mı? Müzik mi?
    4.yazılara başlık konulmasının sebebi nedir?
    Cevap: başlık yazının özetidir.
    5.bir denizi bardağa döksen denizin alacağı yine bardak kadardır. Sözünden ne anlıyorsunuz.
    Cevap: kapasite ne ise odur.
    6.futbol sahasında çizgiler olmasaydı ne olurdu?
    Cevap:belli kurallar olmazdı.


    sayfa 39'daki 2.metinin soruları
    1. Soru: İyilik, uygun bir başlık olur.
    2. Soru: İyilik teması başlık dışında yaşlı kadının genç doktoru misafir etmesi ve trenden inecek yolcuları beklemesiyle somutlaştırılmıştır.
    3. Soru: Soyut olan temayı olay, kişiler, zaman ve anlatılan konu ile somutlaştırırız.


    SAYFA 40 ÖLÇME DEĞERLENDİRME:

    1).........davranışlar ve sözler.........
    2)D-Y
    3)E
    SAYFA 41 Ölçme değerlendirme
    1)etkili bir iletişim için dil gerekir.
    2)en önemli öge dildir.cünkü dil olmassa ileişim sağlanmaz.

    SAYFA 41

    Hazırlık
    1.etkili bir iletişimin gerçekleşmesi için neler gereklidir?
    Cevap: dil,dilin doğru kullanılması
    2.sizce iletişimde en önemli öğe hangisidir?
    Cevap: en önemli öğe dildir.çünkü dil olmadan iletişim olmaz
    3.anlatımda üslubunuzu amacınıza ve muhatabınıza göre değiştirir misiniz?
    Cevap: Alıcının durumuna göre değiştirilir.Bunun nedeni ise anlatımı daha etkili kılmak ve karsınızdakilerin sizi daha iyi anlamasıdır.
    SAYFA 43 2.etkinlik

    gönderici.....yazar....şair....yok
    ileti......?...........her şey sennde gizli diyor.....ruh ve beden arasındaki ilişki
    kanal...yazı ile.....şair.....yazı
    alıcı.....biz(okuyucular).....okuyucular....okuyuc ular
    sayfa 43 ölçme değerlendirme
    1)Gönderici,alıcı,kanal,ileti ve şifre gibi iletişim ögeleri rol ve işleve göre şekillenir.
    2)D--Y--Y
    3)Doğrudan etkiler.Örn:bilgi vermek isteniyorsa önceden araştırma yapılır.Duygu vermek istiyorsa şiir yazar.
    SAYFA 47. 6.etkinlik

    1.METİN(HİKAYE)......ÖZNEL...DOĞRUDAN...SOMUT
    2.METİN(ŞİİR)..........NESNEL....DOĞRUDAN....SOMUT
    3.METİN.............ÖZNEL.........DOLAYLI......... .SOMUT
    4.METİN.........ÖZNEL......DOĞRUDAN............... SOMUT

    41.sayfa hazırlık soruları

    1.dil,dilin doğru kullanılması
    2.en önemli öge dildir.çünkü dil olmadan iletişim olmaz
    3.alıcının durumuna göre iletişim değiştirilebilir


    Sayfa 44
    Hazırlık
    1. Dili geçmiş zaman eki:Eğer bir olay geçmişte yaşanmış ise ve bizde bu olayı bizzat görmüşsek o olay anlatılırken hikaye geçmiş zamanı kullanırız.
    -Miş li geçmiş zaman:Olay yine geçmişte yaşanmışsa ama biz bunu görmemiş başkasından duymuşsak o zaman rivayet geçmiş zaman eki kullanılır.
    2.-dönemin zihniyeti
    -bireysel zevk ve anlayışlar
    -dil ve uslup teknikleri
    -anlatıcının bakış açısı
    -anlatıcının tavrı
    3.Trafikteki şöför için sıkıntı,sokak çocuğu için yalnızlık,çiftçi için sevinç,şair için bir ilham kaynağıdır.
    1.etkinlik
    İki ifadede doğrudur.İstanbul hem güzel hem de kalabalıktır.
    2.etkinlik
    Farklılığa dayanan ifadeler vardır.Tartışılabilir.

    Biz birde bu metine başlık koyduk.''Hayata bakış açısı''

    Sayfa 45
    1.1.metin tartışılır.2.metin tartışılmaz.
    2.1.metin sanat yapmak amacıyla 2.metin bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.
    3.Anlatılır.Her yazar kendine doğrularına ve baakış açısına göre metin yazar.

    3.etkinlik

    Çay konulu öznel anlatım:Senin çayla ilgili düşüncelerin sevip sevmemen gibi..
    Çay konulu nesnel anlatım:Çayın tarihçesini yazabilirsin.

    4.etkinlikte aynı şekilde öznel analatımda kendi düşüncelerin nesnel anlatımda bilgi vermek (Kapadokya'nın tarihi)
    Sayfa 46

    1.soru
    Senelerden beri leylek görmüyorum.
    Geçen gün sokakta gölgeleri mor ve ........................ takırtısıyla durdum.
    Senelerden beri hasret kaldığı......................gülümsemesiyle gerilmişti.
    Leylek yaz mevsimini kuşu değil bizzat yazdır.
    Kırmızı gagasının takırtısı ,sese dönüşmüş bir sıcak temmuzdur.
    2.soru
    Sonradan öğrendik ki mısırlılar......................öldürüyorlarmış.


    Sayfa 47

    6.etkinlik
    1.metin :öznel,doğrudan ,soyut
    2.metin:nesnel,dolaylı,somut
    3.metin:nesnel,dolaylı,somut
    4.metin:nesnel,dolaylı,somut
    3.etkinlik

    Susuz yaşam mümkün değildir.İnsan gıda almadan haftalarca yaşayabilir.,fakat su içmeden birkaç gün yaşamını sürdürebilir.Biyologlar "susuz hayat olmaz" derler. Bu insanın biyolojik yapısının tartışmasız gerçeğidir.Antik çağda doktorlar hastalarını suyla tedavi ederdi. Su en eski güzellik malzemesi ve en iyi doğal ilaçtır. Temizler, canlandırır, zindeleştirir, güzelleştirir. Yani su hayat iksiridir.
    İnsan vücudunun %70’i sudan oluşmuştur.İnsan vücudu susuzluğa en fazla 3 gün dayanabilir.Su bize aynı zamanda doğal güzellik verir. Vücudu temizler ve önemli besin maddelerini organlara taşır. Suyun içerdiği mineraller ve eser miktardaki elementler dokular ve kemikler için hayati önemi olan yapı taşlarıdır.
    SU İLAÇTIR
    • Su, vücudu içten temizler.Saç ,deri,tırnaklar bunların hepsinin sağlıklı ve temiz olması için suya ihtiyacımız vardır.
    • Su,çok içildiğinde vücudun atıklardan temizlenmesini sağlar.
    • Su, fazla içildiğinde sindirim sistemi ve metabolizma,böbrekler,kalp ve dolaşım görevlerini daha iyi yaparlar.Bu da organlar ve özellikle deri için iyidir.
    • Su bize hayati önemi olan maddeleri sağlar.Taşıma aracı olan kan olmasa vücudumuzda hücreler metabolizma işlemini devam ettiremezler. Kan büyüme hücreleri ve organları hayati önemi olan maddelerle besler.Ne kadar fazla su içersek ,kan daha iyi akar ve vücut fonksiyonları daha iyi çalışır.
    • Su, doyurur ve diyetlerde çok içilmelidir.
    Bu yüzden içme ve kullanma suyu sürekli ve güvenilir bir şekilde temin edilebilmelidir.İnsanların içme,kullanma endüstri ve tarımsal sulama gibi ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra su çeşitli nitelik değişimlerine yani kirlenmeye uğramaktadır.Ayrıca kullanılan su tekrar doğaya geri verilmektedir.Bu nedenle içerik ve miktar açısından son derece kısıtlı olan su kaynakları da kirlenmektedir.Kullanılma özellikleri yok olmakta ve olumsuz sonuçlar açığa çıkmaktadır.
    Bütün bunların sonucu olarak çevre temizliğine dikkat etmeliyiz.İçme suyu kaynaklarımızın korunması daha uzun süre temiz ve sağlıklı su içmemizi sağlar.Ayrıca depolarda sağlıklı şekilde toplanan sular binalarda hidrofor depolarında bekletilmeden kullanılmalıdır.Hidrofor depoları en az yılda bir defa temizlenip bakımı yapılmalıdır.Şebekede basınç yeterli olduğu için hidrofor depoları kullanılmayıp içinde su bekletilmektedir.Bu bekleyen su şebeke kesintilerinde bina içine verilmektedir. Bu durum sakıncalıdır.Depoda bekleyen suyun belli aralıklarla kullanılması ve suya devirdaim yaptırılması gereklidir.Aksi takdirde hidrofor deposunda uzun süre bekleyen suyun özellikleri değişebilir.Şebekeden sağlıklı bir şekilde gelen suyu temiz ve bakımlı hidrofor depolarında toplayarak kullanmalıyız. Hidrofor depolarının bakımı ve temizliğini KASKİ Genel Müdürlüğüne müracaat edildiği zaman yapılmaktadır.

    S.47

    1)''bu nednle kuramsal olarak güney yarı küre,kuzzey yarım küreden daha kısa ve daha sıcak yazlar,daha uzun ve daha soğuk kışlar geçirir''
    ''kuzey yarı küre güneşe yöneldiğinde kuzey yazları ortaya çıkar;kuzey kışlarındaysa güney yarı küre güneşe döner''
    2)bütün cümleler olabilir.çünkü yazar öznel bir anlatım yapmış
    3)1.metinde soyut kelimeler ve cümleler vardır.
    2.metinde somut kelimeler vardır.
    4)anlatımı güçlendirir.hayat etmemizi kafamızda o düşünceyi tasarlamamızı sağlar.
    5)bence olay metinlerinde kullanılır.
    6)metnin konusuna göre kişi anlatımını ona göre hazırlar ona göre düşünceler üretir

    S.48 Ölçme ve Değerlendirme
    1.soru : (sırayla).somut,nesnel anlarım,öznel anlatım,dolaylı anlatım ,doğrudan anlatım.
    2.soru : (sırayla) y,y
    3.soru : E
    4.soru : B
    5.soru : B
    6. Anlatımın öznel veya nesnel dolaylı doğrudan somut veya soyut olması bakımından etkiler
    7.soru : Somut Anlatımda,görülen,işitilen duyularla algılanan warlıklardır.
    Soyut Anlatımda,5 duyu ile işitilmeyen anlatımlardır..
    sayfa 50
    1)dilimiz metni daha sadedir çünkü fazla bilmediğimiz kelimeler yoktur
    2)dilimiz metni sadedir lisansımız metni ise değildir
    3)uzun cümleler onlamı olumsuz etkiler anlam bozukluklarına neden olur okuyucuyu sıkar
    4)sanatsal ifadelerde anlatımı zorlaştırmaktadır
    2. etkinlik
    1)mütünasip-orantılı,uygun-aynı anlamda
    2)meftun-gönül vermiş,tutkun-aynı anlamda kullanılmiştır

    Sayfa.51
    4.etkinlik

    1: d
    2:A-D
    3:C
    5:E
    6:B
    7:A
    8:E
    9: D
    10 : D
    11: E

    5.etkinlik
    1)a.telafusu kolay olan kelimeler
    b.anlamı bilinen kelimeler
    c.gereksiz sözcükler
    d.yanlış anlamda kelimeler kullanılmaz
    e.belirtisiz cümle olması
    f.uzun dolanbaçlı cümle
    2)Kapalı anlatım olarak
    6.etkinlik
    Dünyada kulağa en ziyad lisan İtalyanca veya Rumcadır.Fakat tecrübe edenler dünyada kulağa en hoş gelen ve anlamayanları bile hayran eden bir lisan varsa İstanbul'da ve devletin büyük şehirlerinde konuşulan Türkçedir.
    7.etkinlik

    DENİZ YILDIZININ HİKAYESİ
    'Bir adam, okyanus sahilinde yürüyüş yaparken, denize telaşla bir şeyler atan birine rastlar. Biraz daha yaklaşınca, bu kişinin, sahile vurmuş denizyıldızlarını denize attığını fark eder ve 'Niçin bu denizyıldızlarını denize atıyorsunuz?' diye sorar. Topladıklarını denize atmaya devam eden kişi, 'Yaşamaları için,' yanıtını verince, adam şaşkınlıkla, 'İyi ama burada binlerce denizyıldızı var. Hepsini atmanıza imkân yok. Sizin bunları denize atmanız neyi değiştirecek ki?' der. Yerden bir denizyıldızı daha alıp denize atan kişi, 'Bak, onun için çok şey değişti,' karşılığını verir' (alıntı)

    S.54 ÇALIKUŞU İNCELEME SORULARI

    1.CÜMLELER,PARAGRAFLAR,KELİMELER VS...DUVARDAKİ TAŞ VE HARÇLARIN YERİNİ TUTAR...
    2.ANLAMLI CÜMLE OLMAYIŞININ NEDENİ EKLERİN KALDIRILMASIDIR.....
    AKŞAM YAKLAŞIYOR,TEWPELERİN ARKASINDAKİ BOĞAZLARA KARANLIK ÇÖKMEYE BAŞLIYORDU..
    *CÜMLENİN OLŞUMUNDA EKLERİN BÜYÜK ÖNEMİ VARDIR.EKSİZ CÜMLENİN ANLAŞILMASI GÜÇTÜR...
    sayfa 55 :3.etkinlik
    kelimler arsında bir anlam ilişkisi olmadığı için.
    5.etkinlik:
    1-tek başına birşey ifade etmediği için belirsizlik ortaya çıkıyor.
    2-bu cümlenin geçtiği paragrafa ihtiyaç duyarız.
    6.etkinlik:
    yolların ıssızlığının verdiği endişedir.
    7.etkinlik:
    bozulmuş dal,çıplak ayak,sel çukurları,seyrek fasılalar,uzun bıyıklı....
    sayfa 56:8.etkinlik:
    gri bulutlar-ağlayan bulut
    siyah bulutlar-hüzünlü bulut

    syf 56
    alışılmış
    yanık sesli çıngırak
    karanlığın çökmesi
    sel çukurları
    korku uyanması

    alışılmamış
    kırların yalnızlığı
    inler gibi ses çıkaran kağnılar
    sönük akisler

    8.etkinlik
    Alışılmış:Yanık sesli çıngırak, karanlığn çökmesi, sel çukurları, korku uyanması, ince sesli bir kadın.
    Alışılmamış:Kırların yalnızlığı, inler gibi ses çıkaran kağnılar, sönük akisler.


    S:59 ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME

    Boşluklar
    1. Bağlaşıklık
    2.Bağdaşıklık
    3.Bağdaştırma
    2.Soru Döktürmek Dökmek işini yamak İşlemek
    Sallayan Hareket ettirmek Anımsatan, hatırlatan
    Kansız Kanı olmayan cansız, soluk
    İhtiyar Yaşlı Yorgun ve yavaş
    3.Soru:Hafız Osman kelimesiyle başlayan cümleyle bağlaşıklık kurmuştur.
    4.Soru:Yolumu kesen hangi yüzyıldı, kansız renkler, acele adımlar.
    5.Soru:Etmezdi. Kimin İstanbul'un ilk şairri olduğunu anlayamıyoruz.
    6.Soru D

    Sayfa 60 daki hazırlık soruları
    1.Paragrafların oluşturulması metni daha kolay anlamamızı sağlar.
    2.Cümlelerin biririyle uyumlu olmasıyla oluşturulur.
    3.Bir insan herşeyden önce düşünmesini bilmeklidir. Düşünmeyen insan hiç bişey yapamaz yazıda böyledir işte yazı yazabilmek için her şeyden önce düşünmek gerekir.

    sayfa 62-63 teki soruların cevapları
    1.tema:doğa sevgisi
    konu:deli davut'un gülen adaya duyduğu sevgi

    2.gönderici (yazar)--------ileti(doğa sevgisi)--------kanal(gülen ada)-------alıcı (okuyucu)
    bağlam(metin)
    3.doğa sevgisi temasını okuyucuya iletmek amacıyla yazılmış ve okuyucuda bu temanın etkisi uyandırılmaya çalışılmıştır.

    4.anlatıcı doğa sevgisi temasını deli davut'un gülen adaya olan sevgisini konu edinerek vermeye çalışmış ve metni oluştururken okuyucuda bu etkiyi uyandıracak bir anlatım şekli ve tutum sergilemiştir.

    5.deli davut'un gülen adaya duyduğu sevgiyi anlatmak amacıyla,bu anafikir etrafında oluşturulmuştur.

    1.etkinlik
    bir paragraf çıkarıdığı zaman metnin anlam bütünlüğünün bozulduğu fark edilir.çünkü metni oluşturan paragraflar gerek yargı gerek anlam bakımından metnin anlam bütünlüğünüde oluşturur.

    2.etkinlik
    paragrafta cümleler bir birimdir.belli bir bağlamda iletişime katılan kelimeler,kelime grupları ve cümleler çeşitli yönlerden birbirlerinin anlamını tamamlayarak bir anlatım birimi oluşturur.

    3.etkinlik
    iletişime katılan öğeler /gönderici,alıcı,ileti,kanal,bağlam),alıcıda uyandırılmak istenen etki (tema,konu) ve anlatıcının konu veya nesne karşısındaki tavrı (üslup,anlatım)anlatım türünü belirler.

    4.etkinlik
    Sanatsal Betimleme:
    1.İzlenim kazandırmak amacıyla yazılır.
    2.Değişik duyulara seslenen özel ayrıntılar üzerinde durulur.
    3.Ayrıntılar sübjektif olarak verilir.
    4.Amaç sanat yapmaktır.
    Örnek metinler:s.91-92”İnce Memed” ve “Çarşı”

    Açıklayıcı Betimleme:
    1.Bilgi vermek amacıyla yazılır.
    2.Genel ayrıntılar üzerinde durulur.
    3. Ayrıntılar objektif (olduğu gibi)olarak verilir.
    4.Amaç sanat yapmak için değil, bir konu hakkında bilgi vermektir.
    5. Değişik duyulara seslenen özel ayrıntılar üzerinde durulmaz.
    6.Betimlenecek varlığa kişisel duygu ve düşünceler katılmaz.
    Örnek metinler: s.92”Akdeniz Bölgesi”

    5.etkinlik
    gülen ada hikayesinde kişiler tanıtılırken açıklama ve tanımlamaya ,gülen adanın özelliklerini verilirken betimlemeye ve hikayedeki olaylar anlatılırken öykülemeye başvurularak metnin anlatım türünün hikaye olması sağlanmıştır.metnin türünün oluşmasında anlatım türleri önemli rol oynar.

    6.etkinlik
    yaşamın değişmez olduğunu sanmak açık bir yanılgıdır.

    sayfa 64 ve 65 ölçme ve değerlendirme soruları

    1-a
    2-d
    3-d
    4-c
    5-c
    6-a
    7-a
    8-b
    9-b
    10-b

    S.67

    1.A
    2.C
    3.E
    4.C
    5.B
    6.E
    7.B
    8.A
    9.B
    10.A
    11.C
    12.B
    13.E
    14.E
    15.E
    16.E
    17.A
    18.D
    19.E
    20.B

    S.73

    1.doğada gördüğümüz her varlığın ismi olduğu gibi her insanında bir ismi vardır.isim insanı tanıtan ,diğer insanlardan ayıran bir unsurdur.

    2.bilinmeyen varlıkların ismi ,zihinde bir çağrışım uyandırmaz.zihinde çağrışımın uyanabilmesi için ,söylenen varlığın bilinmesi,daha önce görülmüş yada biri tarafından anlatılmış olması gerekir.çağrışım ancak bu şekilde gerçekleşir.

    4.bir tiyatro eserinde kişiler ,mekan ve zaman ''olay''etrafında birleşir

    5.tarihçi kaybedilmiş bir savaşı,kazanılmış gibi anlatamaz;çünkü tarihçinin görevi gerçekleri tüm çıplaklığıyla ,değiştirmeden aktarmaktır.roman yazarı ise ,hayal gücüne bağlı olarak olaylkarı farklılaştırarak anlatabilir.

    1 etkinlik
    ÖRNEK:Ağır adamlarla kahveye girdi Hasan.Olanları düşündü bir süre.Otursam mı oturmasam mı diye bir tereddüt geçirdi.Sonra oturdu bir köşeye isteksiz.Babadan kalma tütün tabakasını çıkardı,kalınca bir sigara sardı.Öyle dalmıştı ki masasına konan çay bardağının sesi bile dikkatini çekmemişti.

    Örnek :

    Hamdi amcamı en son 1960-1961 yıllarında gördüm. Bir iş nedeniyle Ankara'ya gelmişti. Beni görmeden gitmeyi içine sindirememiş, telefon edip geleceğini söylemişti. Tıpkı çocukluğumda babamı beklediğim gibi, camdan cama koşup gelişini bekledim. Uzun yıllar sonra birbirimizi görüp konuşacaktık. Amca yeğen birbirimize sarıldık. Hem sevinçten hem de annemi babamı anımsayıp ağladık. Çocuklarımı kucağına aldı. Onları öpüp öpüp sevdi. Kardeşim Leman Hanım, bunları görseydi, dedi. O gün onu son görüşüm oldu. Öldüğünü duyduğum zaman ne yapacağımı şaşırdım..

    10-sinif-dil-ve-anlatim-kitabi-cevaplari-76-ile-144-sayfa-arasi-tum-etkinliklerin-ve-sorularin-cevaplari-ve-cozumleri-
    sayfa 79
    biz insanlar metni ; ÖYKÜLEYİCİ SANAT METNİDİR.
    İLAHİ BAKIŞ ANLATIMI VARDIR.
    METİNLERDE ÖYKÜLEYCİ ANLATIMIN ORTAK ÖGELERİ
    OLAN OLAY KİŞİ ZAMAN VE MEKAN VARDIR.
    on ikiye bir var metni;ÖYKÜLEYİCİ SANAT METNİDİR.
    1. ŞAHIS ANLATIM
    METİNLERDE ÖYKÜLEYCİ ANLATIMIN ORTAK ÖGELERİ
    OLAN OLAY KİŞİ ZAMAN VE MEKAN VARDIR.
    kefil metni; 3.ŞAHIS ANLATIM
    METİNLERDE ÖYKÜLEYCİ ANLATIMIN ORTAK ÖGELERİ
    OLAN OLAY KİŞİ Z**AN VE MEKAN VARDIR

    sayfa 80
    somut isim:yatak,yorgan,soba,oda
    soyut isim:hüzün,z**an,sıcak
    12.etkinlik
    *-cik,-cağız ekleri sözcüğe küçültme,svgi,acıma anl**ları katar.
    *bu anl** -cak,-cek ekleriyle de sağlanabilir.büyü(k)-cek,yavru-cak
    *anneciğimin sesini kaç gündür duymuyorum(sevgi anl**ındadır)
    çocukcağızın halini gördün mü?(acıma anl**ındadır)
    buraya gelirken daracık bir yoldan geçtik.(küçültme anl**ındadır)

    96.sayfa
    1- Yazar, kahramanın psikolojik durumunun betimlemesini yapıyor .
    2- kötü ve olumsuz....
    3- Bir insanın ruh çözümlmesine tahlil denir.Aynı z**anda bu betimlemedir..
    15.ETKİNLİK
    BASİT SIFATLAR : küçük , hassas , kalın , bu ...
    TÜREMİŞ SIFATLAR : endişeli , keskin , korkunç , binlerce...
    97.sayfa
    1- Nasıl davrandığını hareket , durumunu göstermek **acıyla anlatılmıştır..
    2- Tiyatroda ki kişilerin durumunu ,hal ve hareketlerını anlatıyor diğer betimlemelerde ise ruh halini betimlemektedir..
    sayfa 97
    1.hürrem sultan metnindeki betimlemeler tiyatro eserlerinde konuşanın hareketlerini,durumun açıklmak ve göstermek için kullanılmıştır.ayrıca olayın sahnesi ve aksesuarlaı yansıtılmıştır.
    2.bu metindeki betimlemeler ,eserde konuşanın hareketlerini,durumunu açıkl**aya yöneliktir.diğer betimleme örneklerinde kahramanların ruh hali ve mizacını yansıtan betimlemeler yapılmıştır.
    16.etkinlik
    *-adalardan ve boğaziçinden mektuplar__insandan doğaya
    -bu dağlık alan,şimdikinden canlıydı.__insandan doğaya
    -tuz keskindir__duyular arası aktarma
    *İSTİARE
    aralarında benzerlik bulunan iki nesneden birini söyleyerek diğerini kastetmeye denir.istiarede ya kendine benzetilen yada benzeyen bulunur.ikiye ayrılır.
    açık istiare
    sadece kendisine benzetilenin bulunduğu istiaredir.
    arslanlarımız,hollandayı perişan etti.(arslanlarımız)
    şakaklarıma kar mı yağdı ne?(kar)
    kapalı istiare
    sadece benzeyenin bulunduğu istiaredir.
    can,kafeste durmaz uçar.(can)
    tekerlekler yola birşeyler anlatıyor.(tekerlekler)
    sayfa 98
    17.etkinlik
    -ev ve aile hakkında__parça bütün ilişkisi
    *mecaz-ı mürsel
    bir sözcüğü benzetme **acı gütmeden gerçek anl**ının dışında kullanmaktır.bir başka deyişle :bir şeyin parçasını verip bütününü kastetme ;bütününü verip parçasını kastetmedir.
    dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal(hilal)
    olaya Konya büyük tepki gösterdi(konya)

    18.etkinlik
    *betimleme öğeleri çıkarılmış metin ile normal metin karşılaştırıldığında betimleme öğeleri çıkarılmış metnin anlatımının daha düz,daha kuru bir anlatım olduğu gözlenir.betimlemelerde
    yapılan mecazlar ve benzetmelerle anlatıma kazandırılan ahenk,estetik duyguların uyanmasında önemli rol oynar ayrıca yapılan betimlemelerle anlatılan durum veya olayın zihinde canlandırılması sağlanarak anlatıma gerçeklik katılır.

    sayfa 99
    görme:sallanıyor,geçiyor,sürü sürü,çekiliyor,loş,düşüyor,doğuyor,cıvıl cıvıl,değiyor.
    işitme:çığlık çığlık ,çekiç sesleri,çıngırak,laf atmalar,uğultu
    dokunma:esiyor,serin serin,sıcak,ıslak
    kokl**a:ter kokuları
    tatma:yok

    sayfa 100
    *sıfatların çoğu çıkarılmış metinde bazı görsel öğelerin öne çıkarılması gereken özellikleri verilmediği için metnin anlatım gücü etkilenmiştir.
    *bir,yayvan,ufacık,uzun,dağınık,bir,bir,patlak,sök ük,parça,bu,dört,yanı,duvarlı,tek,kat,basık
    toprak,kalın,keskin,incecik,,avuç,pis,bu,
    *metindeki görsel öğelerin özellikleri öne çıkarıldığı için anlatım daha ahenkli,daha etkili ve daha gerçekçi bir hal almıştır.

    21.etkinlik
    *yapılan gözlem çalışmaları sonucunda gözlem yöntemleri hakkında şu sonuçlara varılır:
    gözlem yöntemleri:
    1.doğrudan gözlem(sınıf gözlemi)
    2.hatırda kalmış olayları ve varlıkları hatırlamayla yapılan gözlem
    3.hayale dayanarak gerçekleştirilen gözlem

    22.etkinlik:
    *uzun ve geniş kanatları ,büyük ve geniş pençeleri ,keskin gözleriyle asaley ve gücün sembolü olan kartallar ,asaletlerine yakışır şekilde yükseklerde yaşar.usta bir avcı olan bu kuş ,yaşadığı yüksek yerlerden keskin gözleriyle geniş bir alanı adeta radar gibi tarar ve bulduğu avının üstüne hedefe kilitlenmiş bir füze gibi süzülür ,güçlü pençeleriyle avını yakalar

    SAYFA 101
    23.ETKİNİLİK
    ben onları numaralandırdım sırasıyla yazıyorum
    1-açıklayıcı betimleme: hastalığın sebebini açıkladığından dolayı
    2-tahlil: ruhsal çözümleme olduğu için
    3-açıklayıcı betimleme: kendini açıklama, akrabalık bildirme
    4-açıklayıcı betimleme: neden sonuç ilişkisi olduğu için
    5-açıklayıcı betimleme: özelliğini belirttiği için
    6-açıklayıcı betimleme: özelliğini belirttiği için
    7-sanatsal betimleme: gecenin özelliğinden dolayı
    8-açıkşayıcı betimleme: ağız boşluğunun özelliği verildiği için
    9-tahlil: ruhsal çözümleme olduğu için
    10-sanatsal betimleme: kişinin özelliğini betimlediği için
    Sayfa 102
    resimlerin betimlemelerini size bırakıyorum...
    26.etkinlik:Bir Pazar akş**ı sokağın sessizliğinde ilerlerken,soğuğun iliklerime kadar sızdığını hissetmek,o karanlık içerisinde geride bıraktığım yerlerden sanki gelen sesleri duymak beni öyle ürkütüyordu, öyle korkutuyordu ki bir an hayatın son bulduğu düşüncesine kapıldım...Sanki bitmez bir kış akş**ıydı...
    27.etkinlik:betimlemenin kullanıldığı türler:hikaye,roman,destan,şiir,gezi yazısı,deneme yazısı
    28.etkinlik:deyim aktarması sel**lara durmuş.sel**l**a insana özgü birşeydir.aktarmanın türü insandan doğaya yapılmış.
    aslan miyav demez kükrer t** tersi olması gerekli.
    ay danlıyor gökyüzünden deyiminde gökyüzünden üstümüze yağmur yağar.doğadan doğaya.
    aslanlarımız yani askerlerimiz demek gerekir.doğadan insana aktarım
    güle naz bülbül eder güle naz insan naz eder bu yüzden insandan doğaya aktarım var...
    29.etkinlik:1.si dönen insanı anlatıyor.bütün parça ilişkisini anlatıyor.
    tencere derken içindekini kas ediyor...bütün parça ilişkisi.

    sayfa 104 31.etkinlik
    *korkunç,biricik,soluk,iri,kaskatı,geniş,derince,y eşilimtırak
    *küçültme anl**ı taşıyan niteleme sıfatları:biricik,kısacık,derince,ekşimsi,yeşilimt ırak
    *-cik,-ce,-msi,-mtırak ekleri sıfatlara küçültme anlamı katan eklerdir.

    sayfa 105 32.etkinlik

    eşitlik:ceviz kadar,senin kadar
    üstünlük:daha yeşil,daha büyük
    en üstünlük:en büyük,en zararlı
    aşırılık:çok çalışkan,pek güzel,pek nezih,pek sevimli


    sayfa 105 33.etkinlik
    her insan:belgisiz sıfat
    herkes:belgisiz zamir
    hangi:soru sıfatı
    hangileri:soru zamiri
    bu:işaret sıfatı
    buraya:işaret zamiri
    o:işaret sıfatı
    orası:işaret zamiri
    yaşlı:sıfat
    yaşlılara:zamir

    ölçme değerlendirme
    1.açıklayıcı betimleme ve sanatsal betimleme
    tahlil
    simgesel betimleme

    2.d,3.a,4.d
    5.a
    6.c
    7.c
    8.b
    9.c
    10.e
    11.e
    12.b
    13.b
    14.c
    15.d
    16.a
    17.cümlesinde burun sözcüğünde insandan doğaya deyim aktarması vardır.organ adı olan burun sözcüğü coğrafi bir terim olarak kullanılmış ve insandan doğaya bir aktarma yapılmıştır.
    18.ad aktarması uzun kol sözcükleriyle yapılmıştır.uzun kolla kastedilen uzun kollu giysidir.cümlede parça -bütün ilişkisine dayalı ad aktarması vardır.
    19.betimlemeler yapılırken tasvir edilen varlığın özellikleri ayrıntılarıyla verilmek istenir.varlıkların niteliklerini tanıtan ,onları belirten sözcük türleri de sıfatlardır.bu yüzden betimleme yapılırken sıfatlardan yararlanılır.
    SYF:110
    1-bülbül şiirinin yazılış sebebini mehmet akif ersoy şöle açııklar:"Bu manzume yazılırken Yunan istilası altındaki topraklarımıza,hususiye ßursa'ya dair,elim haberler geliyordu;tetkikine de imkan yoktu."
    3-şiirdeki imgler am özellikleri;
    sular zaten kararmıştı--akşamın olması
    ıssız bir karanlık--gece
    hilkat kesilmiş lal--bütün varlıkların sessizliği
    dönüp meziye tırmandım--geçmişi hatırlamak
    eninler çağlayıp durdu--inleyişler,iniltiler
    ağaçlar,taşlar ürpermişti,güya Sür-ı Mehşer'di--kıyamat günü
    hazan ağlar baharımda--kötü kader,nasipsizlik
    4-metindeki ses benzerlikleri;kelime cümle düzeyindeki tekrarlar,kafiyeler ve yapılan söz sanatları ahenk unsurları olarak kullanılmıştır.
    5-şiirdeki kelime ve cümle seviyesindeki tekrarlar anlatımı güçlendirmek amacıyla ahenk unsuru olarak kullanılmıştır.
    6-şiirde İzmir'in işgali üzerinde duyulan üzüntü bülbülün feryatları iLe dile getirilmeye çalışılmış ve şairi "ben" kelimesiyle "halkın" duygularını dile getirmeye çalışılmıştır.
    2.ETKİNLİK
    şiirde geen "o,ne,sen,ben" szöcükleri isimlerin yerini kişi,soru ve işaret yoluyla tutarak zamir görevinde kullanılmıştır.ßu zamirler isimlerin yerini tutarak ve kendilerinden önceki cümlelerle anlam ilişkileri kurulmasını sağlamak amacıyla metinde görev almıştır.
    3.ETKİNLİK
    vadiyi sarmıştı--kaplamak
    taşarken haşrolup beynimde--çok,fazla
    zalamın sinesinden fışkıran--çıkmak(ses)
    eninler çağlayıp durdu--devamlılık
    kıyametler koparmak--bağırmak
    bir damlacık göğsünde--çok küçük
    hiç bilmez afakım--hayat
    serilmiş gövdeler--insan .....

    sayfa 99
    görme:sallanıyor,geçiyor,sürü sürü,çekiliyor,loş,düşüyor,doğuyor,cıvıl cıvıl,değiyor.
    işitme:çığlık çığlık ,çekiç sesleri,çıngırak,laf atmalar,uğultu
    dokunma:esiyor,serin serin,sıcak,ıslak
    koklama:ter kokuları
    tatma:yok
    sayfa 104 30.etkinlik

    *rüzgarsız,kesik,yoksuz,kapalı
    upuzun,kapkara,alev gibi kıpkırmızı,minimini,ışıl ışıl ,taze taze ,masmavi,sımsıcak,tertemiz
    -bu sufatlardan mini mini,upuzun,kapkara,kıpkırmızı,ışıl ışıl,taze taze,
    masmavi,sımsıcak,tertemiz anlam yönünden güçlendirilmiştir.
    -sıfatlarda pekiştirme iki yolla yapılır.
    1)ikilemlerle yapılan pekiştirmeler:
    iri iri gözler,koca koca ağaçlar
    2.)''m,p,r,s''ünsüzleriyle yapılan pekiştirmeler:
    yemyeşil vadi,ipince defter...
    *geniş mi geniş odaları vardı bu evin
    küçük küçük taşları tpolayıp koydu cebine
    kıpkısasaçlarıyla çok hoş görünüyordu.

    *pekiştirme sıfatları sözcüklein anlamını güçlendirmek için kullanılır.pekiştirilmiş sıfatlar diğer sıfatların özelliklerine sahiptir.
    sayfa 104 31.etkinlik
    *korkunç,biricik,soluk,iri,kaskatı,geniş,derince,y eşilimtırak
    *küçültme anlamı taşıyan niteleme sıfatları:biricik,kısacık,derince,ekşimsi,yeşilimt ırak
    *-cik,-ce,-msi,-mtırak ekleri sıfatlara küçültme anlamı katan eklerdir.

    sayfa 105 32.etkinlik

    eşitlik:ceviz kadar,senin kadar
    üstünlük:daha yeşil,daha büyük
    en üstünlük:en büyük,en zararlı
    aşırılık:çok çalışkan,pek güzel,pek nezih,pek sevimli
    sayfa 105 33.etkinlik
    her insan:belgisiz sıfat
    herkes:belgisiz zamir
    hangi:soru sıfatı
    hangileri:soru zamiri
    bu:işaret sıfatı
    buraya:işaret zamiri
    o:işaret sıfatı
    orası:işaret zamiri
    yaşlı:sıfat
    yaşlılara:zamir

    ölçme değerlendirme
    1.açıklayıcı betimleme ve sanatsal betimleme
    tahlil
    simgesel betimleme

    2.d
    d

    3.a
    4.d
    5.a
    6.c
    7.c
    8.b
    9.c
    10.e
    11.e
    12.b
    13.b
    14.c
    15.d
    16.a
    17.cümlesinde burun sözcüğünde insandan doğaya deyim aktarması vardır.organ adı olan burun sözcüğü coğrafi bir terim olarak kullanılmış ve insandan doğaya bir aktarma yapılmıştır.
    18.ad aktarması uzun kol sözcükleriyle yapılmıştır.uzun kolla kastedilen uzun kollu giysidir.cümlede parça -bütün ilişkisine dayalı ad aktarması vardır.
    19.betimlemeler yapılırken tasvir edilen varlığın özellikleri ayrıntılarıyla verilmek istenir.varlıkların niteliklerini tanıtan ,onları belirten sözcük türleri de sıfatlardır.bu yüzden betimleme yapılırken sıfatlardan yararlanılır.

    sayfa 104 30.etkinlik

    *rüzgarsız,kesik,yoksuz,kapalı
    upuzun,kapkara,alev gibi kıpkırmızı,minimini,ışıl ışıl ,taze taze ,masmavi,sımsıcak,tertemiz
    -bu sufatlardan mini mini,upuzun,kapkara,kıpkırmızı,ışıl ışıl,taze taze,
    masmavi,sımsıcak,tertemiz anlam yönünden güçlendirilmiştir.
    -sıfatlarda pekiştirme iki yolla yapılır.
    1)ikilemlerle yapılan pekiştirmeler:
    iri iri gözler,koca koca ağaçlar
    2.)''m,p,r,s''ünsüzleriyle yapılan pekiştirmeler:
    yemyeşil vadi,ipince defter...
    *geniş mi geniş odaları vardı bu evin
    küçük küçük taşları tpolayıp koydu cebine
    kıpkısasaçlarıyla çok hoş görünüyordu.

    *pekiştirme sıfatları sözcüklein anlamını güçlendirmek için kullanılır.pekiştirilmiş sıfatlar diğer sıfatların özelliklerine sahiptir.


    sayfa 104 31.etkinlik
    *korkunç,biricik,soluk,iri,kaskatı,geniş,derince,y eşilimtırak
    *küçültme anlamı taşıyan niteleme sıfatları:biricik,kısacık,derince,ekşimsi,yeşilimt ırak
    *-cik,-ce,-msi,-mtırak ekleri sıfatlara küçültme anlamı katan eklerdir.

    sayfa 105 32.etkinlik

    eşitlik:ceviz kadar,senin kadar
    üstünlük:daha yeşil,daha büyük
    en üstünlük:en büyük,en zararlı
    aşırılık:çok çalışkan,pek güzel,pek nezih,pek sevimli
    sayfa 105 33.etkinlik
    her insan:belgisiz sıfat
    herkes:belgisiz zamir
    hangi:soru sıfatı
    hangileri:soru zamiri
    bu:işaret sıfatı
    buraya:işaret zamiri
    o:işaret sıfatı
    orası:işaret zamiri
    yaşlı:sıfat
    yaşlılara:zamir

    ölçme değerlendirme
    1.açıklayıcı betimleme ve sanatsal betimleme
    tahlil
    simgesel betimleme

    2.d
    d

    3.a
    4.d
    5.a
    6.c
    7.c
    8.b
    9.c
    10.e
    11.e
    12.b
    13.b
    14.c
    15.d
    16.a
    17.cümlesinde burun sözcüğünde insandan doğaya deyim aktarması vardır.organ adı olan burun sözcüğü coğrafi bir terim olarak kullanılmış ve insandan doğaya bir aktarma yapılmıştır.
    18.ad aktarması uzun kol sözcükleriyle yapılmıştır.uzun kolla kastedilen uzun kollu giysidir.cümlede parça -bütün ilişkisine dayalı ad aktarması vardır.
    19.betimlemeler yapılırken tasvir edilen varlığın özellikleri ayrıntılarıyla verilmek istenir.varlıkların niteliklerini tanıtan ,onları belirten sözcük türleri de sıfatlardır.bu yüzden betimleme yapılırken sıfatlardan yararlanılır.
    sayfa 111 2. etkinlik

    *şiirde geçen ''o,ne,sen,ben''sözcükleri ismlerin yerini kişi,soru ve işaret yoluyla tutarak zamir görevinde kullanılmıştır.bu zamirler isimlerin yeri tutarak ve kendilerinden önceki cümlelerle anlam ilişkileri kurulmasını sağlamak amacıyla metinde görev almıştır.
    sayfa 111 3. etkinlik

    vadiyi sarmıştı.__kaplamak
    serilmiş gövdeler__insan
    bir damlacık göğsünde__çok küçük
    zalamın sinesinden fışkıran__çıkmak(ses)
    hiç bilmez afakım__hayat

    sayfa 111 4. etkinlik
    *verilen şiirde geçen ilk çağ ırmakları,sedef eller,çağlar,katı bir yalnızlık,yabancı,gök,ölü sözcük ve sözcük grupları kendi anlamlarının dışında farklı anlamlara gelecek şekilde ,çağrışım yapacak şekilde kullanılmıştır.
    sayfa 111 5. etkinlik
    *''bülbül''ve ''yok gibi yaşamak''şiirleri lirik bir anlatım kullanılarak oluşturulmuş ve şiirlerde bir mutsuzluk teması işlenmiştir.''bülbül''şiirlerinde izmir'in işgali üzerine duyulan mutsuzluk ''yok gibi yaşamak''şiirlerinde de yalnızlıktan kaynaklanan bir mutsuzluk dile getirilmeye çalışılmıştır.
    sayfa 111 6. etkinlik
    *şiirde geçen ''ben ,sen,kendim''zamirleri kişi isimlerinin ;''bu,her şey,bunlar ''zamirleride varlık isimlerinin yerini tutması için kullanışmıştır.
    sayfa 111 7. etkinlik
    -*''kaç defa elime bir sopa alıp bunları önüme katarak kendi ormanlarına doğru sürmek arzusunu duydum.
    *onun için değilmidir ki ben araların da dolaşıken kaba kaba sırıtırlardı ve sağ tarafımda bir boş torba gibi sallanan yenimle oynamaya kalkışırlardı.

    *zira sağ kolumu,ben onlar için kaybettim.
    ----metinde kullanılan zamirler,isimlerin yerini tutarak cümleler arasındaki anlam ilişkisinin kurulmasını sağlamıştır.

    sayfa 112 8. etkinlik
    şahıs zamirleri
    teklik:sen,ben,o,kendi,kendim
    çokluk nlar

    işaret zamiri
    teklik:bu,şu,o,bura
    çokluk:bunlar

    belgisiz zamir
    teklik:bütün kimse,hiç kimse,herkes
    çokluk:yok.

    soru zamiri
    teklik:ne
    çokluk:neler

    -isimlerin yerini kişi,işaret,belgisizlik ve soru yoluyla tutan zamirler bu ayrıma göre sınıflandırılır.

    -zamirler metin içindeki isimlerin yerini tutarak ,cümleler arasında anlam ilgisi kurulmasında görev alır.

    4 ve 5.metin soruları
    *sen ben o şiiri üç şahıs arasındaki bağlamda verilmiş ve metni oluşturan parçalar bu üç şahıs arasındaki ilşikileri verecek şekilde biraraya getirilmiştir.

    *dünyanın bütün çiçekleri şiiri öğretmen -öğrenci bağlamında verilmiş ve şiiri oluşturan parçalar öğretmen-öğrenci arasındaki bu sevgi bağını verecek şekilde birarya getirilmiştir.

    sayfa 113. 9.etkinlik
    *''sen.ben.o ''şiirindeki şahıs zamirleri:ben,sen,o__tekil
    *dünyanın bütün çiçekleri şiirindeki şahıs zamirleri:
    ben:tekil
    siz,onlar:çoğul
    ----*kişi zamirleri ,kişi isimlerinin yerine kullanılan zamirlerdir.dolayısıyla bir isme bağlı olmadan bütün kişileri karşılayabilirler.kapsamları isimlerden çok daha geniştir.gerektiğinde bütün isimleri ifade ederler.

    sayfa 114 10.etkinlik
    *şiirdeki şahıs zamirler:''ben,bizve kendim''dir.
    *kendim dönüşlülük zamiri ,ben zamirini pekiştiren zamirdir.
    *kendi dönüşlülük zamirinin şahıs zamiriyle birlikte kullanılması anlamının pekiştirilmesini sağlar.
    *yaşlı adam kendi kendine gülüyordu.
    bunu sen kendin istedin.
    *saygı anlamında ''sen''yerine ''siz''zamiri kullanılabilir.
    ''siz önden buyurun''
    övünme amacıyla ''ben'' yerine''biz''zamiri kullanılabilir.
    bizmde bir bildiğimiz var.
    sayfa 112;;7.etkınlık;1.sı
    metınde kullanılan zamırler ısımlerın yerını tutarak cumleler arasında anlam ılıskısının kurulmasını saglamıstır..
    8.etkınlık;
    teklık bolumu ;sahıs zamırlerı;
    sen ben o kendı kendım
    ısaret zamırı;
    bu su o ora
    belgısız zamırler;
    butun kıse hıckımse herkes
    soru zamırı;ne
    cokluk bolumu;sahıs zamırı;onlar
    işaret zamırı;bunlar
    belgısız zamırler;yok
    soru zamırı;neler

    8.etkınlıgın 2.sorusu
    ısımlerın yerını kısı kısı ısaret ve belgısısızlık ve soru yoluyla tutan zamırler bu ayrıma gore sınıflandırılır...
    3.sorusu,
    zamırler metnın içindekı ısımlerın yerını tutarak cumleler arasında anlam bılgısı kurulmasında gorev alır.
    sayfa 112 7. etkinlik
    -*''kaç defa elime bir sopa alıp bunları önüme katarak kendi ormanlarına doğru sürmek arzusunu duydum.
    *onun için değilmidir ki ben araların da dolaşıken kaba kaba sırıtırlardı ve sağ tarafımda bir boş torba gibi sallanan yenimle oynamaya kalkışırlardı.

    *zira sağ kolumu,ben onlar için kaybettim.
    ----metinde kullanılan zamirler,isimlerin yerini tutarak cümleler arasındaki anlam ilişkisinin kurulmasını sağlamıştır.

    sayfa 112 8. etkinlik
    şahıs zamirleri
    teklik:sen,ben,o,kendi,kendim
    çokluk nlar

    işaret zamiri
    teklik:bu,şu,o,bura
    çokluk:bunlar

    belgisiz zamir
    teklik:bütün kimse,hiç kimse,herkes
    çokluk:yok.

    soru zamiri
    teklik:ne
    çokluk:neler

    -isimlerin yerini kişi,işaret,belgisizlik ve soru yoluyla tutan zamirler bu ayrıma göre sınıflandırılır.

    -zamirler metin içindeki isimlerin yerini tutarak ,cümleler arasında anlam ilgisi kurulmasında görev alır.

    sayfa 113;1.soru;
    sen ben o sıırı uc sahıs arasındakı baglamda verılmıs ve metnı olusturan parcalar bu uc sahıs arasındakı ılıskılerı verecek sekılde bır araya getırılmıstır. 9.etkınlık;1.sı;
    kısı zamırlerı kısı ısımlerının yerıne kullanılan zamırlerdır.dolayısıyla bır ısme olmadan butn kıslerı karsılayabılırler
    sayfa 113 4 ve 5.metin soruları
    *sen ben o şiiri üç şahıs arasındaki bağlamda verilmiş ve metni oluşturan parçalar bu üç şahıs arasındaki ilşikileri verecek şekilde biraraya getirilmiştir.

    *dünyanın bütün çiçekleri şiiri öğretmen -öğrenci bağlamında verilmiş ve şiiri oluşturan parçalar öğretmen-öğrenci arasındaki bu sevgi bağını verecek şekilde birarya getirilmiştir.
    sayfa 113. 9.etkinlik
    *''sen.ben.o ''şiirindeki şahıs zamirleri:ben,sen,o__tekil
    *dünyanın bütün çiçekleri şiirindeki şahıs zamirleri:
    ben:tekil
    siz,onlar:çoğul
    ----*kişi zamirleri ,kişi isimlerinin yerine kullanılan zamirlerdir.dolayısıyla bir isme bağlı olmadan bütün kişileri karşılayabilirler.kapsamları isimlerden çok daha geniştir.gerektiğinde bütün isimleri ifade ederler.

    sayfa 114 10.etkinlik
    *şiirdeki şahıs zamirler:''ben,bizve kendim''dir.
    *kendim dönüşlülük zamiri ,ben zamirini pekiştiren zamirdir.
    *kendi dönüşlülük zamirinin şahıs zamiriyle birlikte kullanılması anlamının pekiştirilmesini sağlar.
    *yaşlı adam kendi kendine gülüyordu.
    bunu sen kendin istedin.
    *saygı anlamında ''sen''yerine ''siz''zamiri kullanılabilir.
    ''siz önden buyurun''
    övünme amacıyla ''ben'' yerine''biz''zamiri kullanılabilir.
    bizmde bir bildiğimiz var.

    Sayfa 115 7.ve 8.metnin soruları
    1.beni unutma şiirindeki şair''sevdiği''kişiye, ''bizim memleket''şiirinde ise şair ''memleketinin insanlarına''seslenmektedir.
    2.bu şiirlerin yazılış amacı duyguları harekete geçirmektir.
    3.'bizim memleket''şiirinde
    vatan sevgisi iyimser bir şekilde , bülbül şiirnde ise karamsar bir şekilde ele alınmıştır.
    sayfa 115 11.etkinlik
    *şairler içinde bulundukları ruh hallerine göre aynı duyguyu farklı yorumlarla dile getirebilirler.
    sayfa 115 12.etkinlik

    *beni unutma ve bizim memleket şiirlerindeki varlıkların yerini işaret yoluyla tutan veya varlıkları işaret yoluyla belirten sözcükler:

    o saatler -işaret sıfatı (varlığı işaret yolula belirtiyor.)
    o çılgın rüzgar-işaret sıfatı (varlığı işaret yolula belirtiyor.)
    şu yollar-işaret sıfatı (varlığı işaret yolula belirtiyor.)
    o iller-işaret sıfatı (varlığı işaret yolula belirtiyor.)
    orada -işaret zamiri (varlığın yerini işaret yolula tutuyor.)

    sayfa 115 13.etkinlik
    -metinde geçen işaret zamirleri ve işaret sıfatları:

    işaret sıfatları
    bu tükenmez musiki
    bu orman
    o alev gömleği
    bu yağmur
    bu kıldan ince yağmur
    bu rüzgar
    bu has ekmek

    işaret zamiri

    orada
    bunlar göz pınarları
    bunlar göz yaylası
    bu mu

    sayfa 116 14.etkinlik
    *bu
    işaret zamiri:bu,diğerinden daha güzel.
    işaret sıfatı:bu kitap daha güzel.

    *şu
    işaret zamiri:şu,benim arkadaşım.
    işaret sıfatı:şu adam az önce seni sordu.

    *o
    işaret zamiri,bizim arabamız.
    işaret sıfatı araba bizim.

    *böyle
    işaret zamiri:ben de böylesini görmedim.
    işaret sıfatı:böyle insanlarla karşılaşınca dikkatli ol.

    sayfa 116 15.etkinlik

    *bu düşünceler içerisinde gecenin karanlık saatlerinde yalnız başıma yürüyordum.böyle birşey nasıl olabilirdi?bütün bu olanlar hayata olan bağlılığımı azaltmıştı.böyle şeyler demek ki herkesin başına bu şekilde gelebiliyormuş.

    sayfa 116 16.etkinlik
    *''onlarla ağlamış ,onlarla gülmüşüm__onlar(türküler)insan dışı varlığın yerini tutmuştur.

    *o gitmek istedi.__o(çocuk)insanın yerini tutmuştur.

    *bir şey var sanki onu soruyorum.__o (nesne)insan dışı varlığın yerini tutmuştur.

    sayfa 117 9.metin soruları

    1.yazar içindeki duyguları belirtmek için metni yazmıştır.
    2.yazar metinde kişisel duygularını dile getirmiştir.
    3.metnin teması ''sevgi''dir.metindeki sevgi temasını işlemek için cümleler bir araya getirilmiştir.
    4.metinde geçen ''kimsiniz,neye''sözcükler ismin yerini soru yoluyla tutan sözcüklerdir.

    sayfa 117 17.etkinlik
    *şiirlerde ,öykü,roman ve tiyatro eserlerindeki içe dönük konuşmalarda coşku ve heyecana bağlı anlatım kullanılır.
    *lirik anlatımla oluşturulmuş metinlerde dil heyecana bağlı işlevinde kullanılır.
    ''nihayet gönlüme baharı getiren sesiniz.
    ''benim ezeli melikem''gibi
    sayfa 125
    inceleme
    1.çanakkale destanı metnide çanakkale savaşı ve savaşa katılanlar ,savaşın önemi ve büyüklüğü vurgulanacak şekilde destansı bir anlatımla ele alınmıştır.
    2.şair şiirinde çanakkale savaşına ve savaşa katılan kişilerin özelliklerine (ırkları,renkleri)değinmiş,savaşta yaşanılan olaylara olağanüstünlükler katarak destansı bir anlatımla konuyu işlemiştir.
    3.verilen şiirde çanakkale savaşı destansı bir anlatımla ele alınmış ,adeta savaş sahnesi ,savaşın büyüklüğü ve dehşeti gözler önünde canlandırılmaya çalışılmıştır.

    sayfa 125 5.etkinlik
    *şiirde iş,oluş,hareket bildiren kelimelere örnekler;
    ''yükleniyor-diksem-sarılmış-gelmiş-veriyor-saçıyor-yırtılmasa-kustu-edecek-ettin-dedirir''gibi..

    görülen geçmiş zaman:kuştu,döktü,dedi,çiğnetmedi,ettin,parçaladın
    öğrenilen geçmiş zaman:sarılmış,uzanmış,gelmiş,durmuş
    şimdiki zaman:kaynıyor,duruyor,bakıyorsun,parçalıyor,kaldı rıyor, yükleniyor
    gelecek zaman:edecek,taşacaksın,çiğnetmeyecek
    geniş zaman:eder,bilmem,ister,boşanır,siner,dedirir

    dilek kipleri
    istek kipi:gömelim
    şart kipi lmasa,duysam,diksem,uzatsam,çatsam,bekletsem ,etse m,sarsam,öpse,baksan
    gereklilik kipi:yok
    emir kipi:seyret,gel,kazsın,isteme,çiğnetme

    sayfa 125 6.etkinlik

    metindeki fiiler
    verdi:görülen geçmiş zaman,3.tekil kişi
    ilettiler:görülen geçmiş zaman,3.çoğul kişi
    çöktü:görülen geçmiş zaman,3.tekil kişi
    yat:emir kipi,2.tekil kişi
    duydu:görülen geçmiş zaman,3.tekil kişi
    geliyordu:şimdiki zmanın hikayesi,3.tekil kişi
    oyalanmasın:emir kipi,3.tekil kişi
    gösterelim:istek kipi,1.çoğul kişi
    çıkarmayalım:istek kipi,1.çoğul kişi
    *bir cümledeki yargının ,,cümleyi söyleyenin niyeti açısından kazandığı özelliğe göre kip ve kişi ekleri önem kazanır.
    *okunan destansı anlatımla oluşturulmuş metinlerde daha çok haber kipleri kullanılmıştır.

    sayfa 126 7.etkinlik
    anlamlarına göre fiiller
    kılış fiileri(nesne alabilen fiil)
    aldı-buyur etti-derim-alır-dersiniz-bas-düşürdün-ver-çevrildi-kurarlar

    durum fiileri(nesne almayan fiil)
    oturmadı-baktılar-başladı-dedi-döndü-saldıracaklar-konuştu

    oluş fiileri(öznedeki değişimin zamanla fark edildiği fiil)

    unut-ol-ittifak eyle

    sayfa 127 2 ve 3.metin
    1.''kanije kalesinin fethi ''metnindeki kanije kalesinin fethi konusu gerçekçi bir diile ele alınmıştır.''genç osman''metninde de bağdat'ın fethine katılan genç osman adlı bir asker konu edinilmiştir.

    2.''kanije kalesinin fethi''metni tarihi bilgilere dayanılarak gerçekçi bir dille işlendiği için gerçekçi bir özellik kazanmıştır.''genç osman ''metni ise tarihi bir olayı destansı bir anlatımla ele aldığı için daha etkileyicidir.

    3.''kanije kalesinin fethi''metni tarihi bir olay hakkında bilgi vermek için yazılmıştır.bu yüzden sade,gerçekçi bir anlatımı vardır.''genç osman ''metninde de tarihi bir olay anlatılmış fakat bu anlatıma yiğitçe,destansı bir anlatım katıldığı için anlatım daha etkileyici olmuştur.

    sayfa 127 8.etkinlik

    isim -fiiler (-ma,-iş-mak)
    olmak,çıkmak,kurmayı

    sıfat fiilller( acak,-an-ası-dık-maz-miş)
    geçtiği,işlediği,olduğu,bulunduğu,planlayan,buluna n,dediğin,gittiği

    zarf fiiler (ıp-ince-arak-ken-madan-dıkça-maksızın-r-maz vb
    çıkıp,üzereyken,geçirerek,deyip,gönderip,vazgeçip, sevk edip,ulaşmadan

    sayfa 127 9.etkinlik

    keskin
    kökleri:kes-kin
    fiilimsi eklerini almış mıdır?:yok
    olumsuzluk şekilleri varmıdır?:yok
    fiilimsimidir?:fiilimsi değildir.
    fiilimsi ise türü nedir?:yok

    uyku
    kökleri:uyu-ku
    fiilimsi eklerini almış mıdır?:yok
    olumsuzluk şekilleri varmıdır?yok
    fiilimsi midir:fiilimsi değildir
    fiilimsi ise türü nedir?:yok

    bilmeyerek
    kökleri:bil-me
    fiilimsi eklerini almış mıdır?:-erek
    olumsuzluk şekilleri varmıdır?:bilme-yerek
    fiilimsi midir:filimsidir
    fiilimsi ise türü nedir?:zarf-fiil

    patlamaya
    kökleri atla-t
    fiilimsi eklerini almış mıdır?:-ma
    olumsuzluk şekilleri varmıdır? atlat-ma-maya
    fiilimsi midir:fiilmsidir
    fiilimsi ise türü nedir?:isim-fiil

    sayfa 128 10.etkinlik

    *''çanakkale destanı '' metninde kaynıyor kum gibi ,tufan gibi mahşer mahşer,öteden saikalar parçalıyor afakı,beriden zelzeleler kaldırıyor a'makı,ölüm indirmede gökler ölü püskürmede yer ,o ne müthiş tipidir:savrulur enkaz-ı beşer ....'gibi ifadelelerle savaş sahnesi ve savaşta Türk askerlerinin yaptıkları ,olağanüstü özellikler katılarak anlatılmaya çalışılmıştır.
    ''oğuz kağan destanında ise oğuz kağan'ın özellikleri ve yaptıkları olağanüstü özellikler (bu oğul anasının göğsünden ilk sütü içip bundan sonra içmedi.çiğ et,çorba ve şarap istedi.dile gelmeye başladı. kırk gün sonra büyüdü....vb)katılarak anlatılmıştır.

    *bu anlatılan olağanüstü olaylar ve kişiler anlatımın da olağanüstü bir özellik kazanmasını sağlamıştır.

    sayfa 128 11.etkinlik

    *destansı anlatımlar,destanlarda yer alan olağanüstü olayların ,yiğitçe ve meydan okuyan ,kahramanlıkları anlatan havasını yansıtır.destansı anlatımlarda ,tarihte yaşanmış önemli olaylar ve kahramanlıklar destan havası içinde anlatılır.

    sayfa 128 12.etkinlik

    DESTANSI ANLATIMLA OLUŞMUŞ METİNLERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ

    ---tarihi konular ve kahramanlıklar işlenir.
    ---olağanüstü olaylar ve kişiler anlatılır.
    ---yapıp ,etmeler yani fiiller ön plandadır.sürekli hareket vardır.
    ---etkileyici bir özellik taşır.
    ---destan türünün yiğitçe havası vardır.____
    Şey.. Acaba fazLadan 2 kanadın varsa verebilirmisin ? Benimkileri kırdıLarda.
    sayfa 79
    biz insanlar metni ; ÖYKÜLEYİCİ SANAT METNİDİR.
    İLAHİ BAKIŞ ANLATIMI VARDIR.
    METİNLERDE ÖYKÜLEYCİ ANLATIMIN ORTAK ÖGELERİ
    OLAN OLAY KİŞİ ZamAN VE MEKAN VARDIR.
    on ikiye bir var metni;ÖYKÜLEYİCİ SANAT METNİDİR.
    1. ŞAHIS ANLATIM
    METİNLERDE ÖYKÜLEYCİ ANLATIMIN ORTAK ÖGELERİ
    OLAN OLAY KİŞİ ZamAN VE MEKAN VARDIR.
    kefil metni; 3.ŞAHIS ANLATIM
    METİNLERDE ÖYKÜLEYCİ ANLATIMIN ORTAK ÖGELERİ
    OLAN OLAY KİŞİ ZamAN VE MEKAN VARDIR

    sayfa 80
    somut isim:yatak,yorgan,soba,oda
    soyut isim:hüzün,zaman,sıcak
    12.etkinlik
    *-cik,-cağız ekleri sözcüğe küçültme,svgi,acıma anlamları katar.
    *bu anlam -cak,-cek ekleriyle de sağlanabilir.büyü(k)-cek,yavru-cak
    *anneciğimin sesini kaç gündür duymuyorum(sevgi anlamındadır)
    çocukcağızın halini gördün mü?(acıma anlamındadır)
    buraya gelirken daracık bir yoldan geçtik.(küçültme anlamındadır)

    syfa 94
    10.etkinlik
    gizemli=etkileyici
    beş=on
    bir=on
    yeşil=derinSyf 142:

    19. Etkinlik
    Durdu ^ geçişsiz
    Durdurdu <=> geçişli
    Okudu geçişli
    Okuttu <=> geçişli
    • Fiillerdeki "-dır" ve "-t" ekleri fiillerin çatısını geçişsizken geçişli hâle getirmiştir. Anlam olarak da fiilin bildirdiği işi özne kendi yaparken (durdu, okudu) fiil "-dır ve -t" eklerini aldıktan sonra işi başkasına yaptırma (durdurdu, okuttu) anlamını kazanmıştır.

    Syf 143:

    20. Etkinlik
    Oldurgan yapan ekler -r , -t , -dır
    Ettirgen yapan ekler -r , -t -dır

    21. Etkinlik

    yaz - Ettirgen Çocuklara yazı yazdırdım.
    bil - Ettirgen Bana haberi bildirdiler.
    çöz - Ettirgen Ayakkasının bağlarını çözdürdü.
    gör- Ettirgen Kuşu bana o gördürdü.
    PiŞ- pişir- Biraz yemek pişirdi.
    yürü - yürüt- Arabayı ben yürüttüm.
    gez- gezdir- Köpeği gezdiriyordum.
    gül - güldür- Bütün sınıfı fıkralarıyla güldürdü.

    Syf 144
    22. Etkinlik
    Trafik işaretlerinin trafik kurallarını bildirmede kullanılan bir iletişim aracı olduğu ve bunun da emredici anlatım yoluyla yapıldığı konusunda bir sunum hazırlayınız.

    23. Etkinlik
    * Virgül: Ben virgülüm. Birbiri ardınca sıralanan eş görevli sözcük ve sözcük gruplarının arasına konarım. Beni görünce "durakla".
    * Ünlem:Ben ünlem işaretiyim. Sevinç, korku, acıma, şaşma gibi duygulan anlatan cümlelerin sonuna konarım. Beni görünce "şaşır, heyecanlan, bağır...".
    * Soru işareti: Ben soru işaretiyim. Soru bildiren cümle ve sözlerin sonuna konarım. Beni görünce "cevapla".

    24. Etkinlik
    Sınıfınızda uyulması gereken kuralları belirleyiniz.
    Belirlediğiniz kuralları emredici anlatımın özelliklerine göre düzenleyiniz.
    Oluşturduğunuz metindeki fiillerin çatılarını bulunuz.

    25. Etkinlik
    * * Oyala-:Akşam arkadaşta biraz oyalandım.
    * Sev-: Senden haber alınca çok sevindim
    * Gör-: Yaşlı adam hâlinden memnun görünüyordu.
    * Ara-: Odanın içinde aranıyordu.
    * Dola: Köpekler parkta dolanıyordu.

    26. Etkinlik
    Süsle--• Sınıfımızı süsledik. ■=> etken Bütün sokaklar süslenmiş. => edilgen Oya, aynanın karşısında süsleniyor.
    * Bak■=> dönüşlü Akşam parkta sana baktım. etken Bütün odalara bakıldı. ■=> edilgen Onu görebilmek için sağa sola bakındı. ■=> dönüşlü

    27. Etkinlik
    • "Yola çıktık, ulaştık, çıkmayacaktık, uzaklaştık" filleri beraber bir işin yapıldığı anlamını verir ancak işteşlik ekleri olan "ış, -iş,-uş,-üş" eklerini almadıkları için işteş çatılı fiil olarak değerlendirilmezler.

    28. Etkinlik

    Özne-Yüklem İlişkisine Göre Fiil Çatıları
    Etken Bu kitabı okudum.
    Edilgen Bu kitap okundu.
    Dönüşlü Ali tarandı, süslendi.
    İşteş Çocuklar gülüşüyordu.
    Nesne-Yüklem ilişkisine Göre Fiil Çatıları
    Geçişli Top oynarken camı kırdık.
    Geçişsiz amcam dün akşam geldi.
    Oldurgan Arkadaşım beni çok güldürdü.
    Ettirgen Babam bakkaldan gazete aldırttı.

    ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
    1. * Emredici anlatımda emir, telkin ve öneri ifade eden kelimeler çok kullanılır.
    * Emredici metinlerin eğitici ve öğretici yönleri de vardır.
    2. * Edilgen ve dönüşlü çatılı fiiller "-1" veya "-ın" ekini alır. (D)
    * "-1", "-n" veya "-ş" ekini almamış olan bütün fiiller etkendir.
    3. Doğru yanıt C seçeneğidir. Kurallı birleşik fiiller her zaman bitişik yazılır.
    4. Doğru yanıt E seçeneğidir. Emredici metinlerin okuyucuyu duygulandırmak gibi bir amacı yoktur.
    5. A ve D seçeneklerindeki "-ma,-me" ekleri fiilden fiil yapma eki olarak, B, C ve E seçeneklerinde de isim-fiil olarak kullanılmıştır. Soru hatalıdır.
    6. Doğru yanıt B seçeneğidir. Diğer seçeneklerde sıfat-fiil özne görevinde kullanılmış ancak B seçeneğinde ise nesne görevinde kullanılmıştır.
    7. Doğru yanıt B seçeneğidir. Diğer seçeneklerde zarf-fiiller vardır ancak B seçeneğinde sıfat-fiil vardır.
    8. Doğru yanıt D seçeneğidir. Diğer seçeneklerde olduğu gibi D seçeneğindeki sıfat-fiil, sıfat görevinde kullanılmamıştır.
    9. Doğru yanıt D seçeneğidir. "Anlatılanları" sözcüğü adlaşmış bir sıfat-fiil görevinde kullanılmıştır.
    10. Emredici anlatımda bir iş yapmaya, bir eylemde bulunmaya zorlama anlamı vardır. Emredici anlatımın telkin, öneri ve emir anlamları olduğu için sosyal hayatın düzenlenmesinde emredici anlatım kullanılır.

    kolay gelsin ....


    karlı=sisli
    her=birçok

    7.8.9. meti
    soru1)beş şehir de atatürkün,üzümcü de üzümcünün,sinekli bakkalda selim paşa konağının
    soru2)verilen betimlemelere insan betimlemesi diğer betimlemelerde ise tabiat betimlemesi yapılmıştır
    13.etkinlik sizin
    10.metin
    1)9.hariciye koğuşu metninde görünen dışında kahramanın ruh hali anlatılmış ve ruh çözümlemesi yapılmıştır.
    2)yazar hastadır ve sevdiği kızla bir araya gelememektedir.Bütün bunlar yazarın pisikolojisini olumsuz yönde etkilemektedir.yazar,mutsuz ve karamsardır,kendini yanlız hissetmektedir
    3)davranışlardan yola çıkarak bir insanın pisikolojik durumunun tahlil edilmesi de betimlemedie.buna tahlil denir

    sayfa 95:
    1-Atatürk, bir üzümcü, bir zaptiye nazırının oğlu
    2-insan tasvirinin yapılmasıdır
    11.etkinlik:
    fiziksel özellikleri:
    -yüzü, bıyıkları, siması, giyinişi, ağzı ve dudakları
    ruhsal özellikleri:
    -düşünceli hali, durgunluğu, dalgınlığı



    96.sayfa
    1- Yazar, kahramanın psikolojik durumunun betimlemesini yapıyor .
    2- kötü ve olumsuz....
    3- Bir insanın ruh çözümlmesine tahlil denir.Aynı zamanda bu betimlemedir..
    15.ETKİNLİK
    BASİT SIFATLAR : küçük , hassas , kalın , bu ...
    TÜREMİŞ SIFATLAR : endişeli , keskin , korkunç , binlerce...
    97.sayfa
    1- Nasıl davrandığını hareket , durumunu göstermek amacıyla anlatılmıştır..
    2- Tiyatroda ki kişilerin durumunu ,hal ve hareketlerını anlatıyor diğer betimlemelerde ise ruh halini betimlemektedir.

    sayfa 97
    1.hürrem sultan metnindeki betimlemeler tiyatro eserlerinde konuşanın hareketlerini,durumun açıklamak ve göstermek için kullanılmıştır.ayrıca olayın sahnesi ve aksesuarlaı yansıtılmıştır.
    2.bu metindeki betimlemeler ,eserde konuşanın hareketlerini,durumunu açıklamaya yöneliktir.diğer betimleme örneklerinde kahramanların ruh hali ve mizacını yansıtan betimlemeler yapılmıştır.

    16.etkinlik
    *-adalardan ve boğaziçinden mektuplar__insandan doğaya
    -bu dağlık alan,şimdikinden canlıydı.__insandan doğaya
    -tuz keskindir__duyular arası aktarma
    *İSTİARE
    aralarında benzerlik bulunan iki nesneden birini söyleyerek diğerini kastetmeye denir.istiarede ya kendine benzetilen yada benzeyen bulunur.ikiye ayrılır.
    açık istiare
    sadece kendisine benzetilenin bulunduğu istiaredir.
    arslanlarımız,hollandayı perişan etti.(arslanlarımız)
    şakaklarıma kar mı yağdı ne?(kar)
    kapalı istiare
    sadece benzeyenin bulunduğu istiaredir.
    can,kafeste durmaz uçar.(can)
    tekerlekler yola birşeyler anlatıyor.(tekerlekler)

    sayfa 98
    17.etkinlik
    -ev ve aile hakkında__parça bütün ilişkisi
    *mecaz-ı mürsel
    bir sözcüğü benzetme amacı gütmeden gerçek anlamının dışında kullanmaktır.bir başka deyişle :bir şeyin parçasını verip bütününü kastetme ;bütününü verip parçasını kastetmedir.
    dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal(hilal)
    olaya Konya büyük tepki gösterdi(konya)

    18.etkinlik
    *betimleme öğeleri çıkarılmış metin ile normal metin karşılaştırıldığında betimleme öğeleri çıkarılmış metnin anlatımının daha düz,daha kuru bir anlatım olduğu gözlenir.betimlemelerde
    yapılan mecazlar ve benzetmelerle anlatıma kazandırılan ahenk,estetik duyguların uyanmasında önemli rol oynar ayrıca yapılan betimlemelerle anlatılan durum veya olayın zihinde canlandırılması sağlanarak anlatıma gerçeklik katılır.

    sayfa 99
    görme:sallanıyor,geçiyor,sürü sürü,çekiliyor,loş,düşüyor,doğuyor,cıvıl cıvıl,değiyor.
    işitme:çığlık çığlık ,çekiç sesleri,çıngırak,laf atmalar,uğultu
    dokunma:esiyor,serin serin,sıcak,ıslak
    koklama:ter kokuları
    tatma:yok

    sayfa 100
    *sıfatların çoğu çıkarılmış metinde bazı görsel öğelerin öne çıkarılması gereken özellikleri verilmediği için metnin anlatım gücü etkilenmiştir.
    *bir,yayvan,ufacık,uzun,dağınık,bir,bir,patlak,sök ük,parça,bu,dört,yanı,duvarlı,tek,kat,basık
    toprak,kalın,keskin,incecik,,avuç,pis,bu,
    *metindeki görsel öğelerin özellikleri öne çıkarıldığı için anlatım daha ahenkli,daha etkili ve daha gerçekçi bir hal almıştır.

    21.etkinlik
    *yapılan gözlem çalışmaları sonucunda gözlem yöntemleri hakkında şu sonuçlara varılır:
    gözlem yöntemleri:
    1.doğrudan gözlem(sınıf gözlemi)
    2.hatırda kalmış olayları ve varlıkları hatırlamayla yapılan gözlem
    3.hayale dayanarak gerçekleştirilen gözlem

    22.etkinlik:
    *uzun ve geniş kanatları ,büyük ve geniş pençeleri ,keskin gözleriyle asaley ve gücün sembolü olan kartallar ,asaletlerine yakışır şekilde yükseklerde yaşar.usta bir avcı olan bu kuş ,yaşadığı yüksek yerlerden keskin gözleriyle geniş bir alanı adeta radar gibi tarar ve bulduğu avının üstüne hedefe kilitlenmiş bir füze gibi süzülür ,güçlü pençeleriyle avını yakalar
    Sayfa 102
    resimlerin betimlemelerini size bırakıyorum...
    26.etkinlik:Bir Pazar akşamı sokağın sessizliğinde ilerlerken,soğuğun iliklerime kadar sızdığını hissetmek,o karanlık içerisinde geride bıraktığım yerlerden sanki gelen sesleri duymak beni öyle ürkütüyordu, öyle korkutuyordu ki bir an hayatın son bulduğu düşüncesine kapıldım...Sanki bitmez bir kış akşamıydı...
    27.etkinlik:betimlemenin kullanıldığı türler:hikaye,roman,destan,şiir,gezi yazısı,deneme yazısı
    28.etkinlik:deyim aktarması selamlara durmuş.selamlama insana özgü birşeydir.aktarmanın türü insandan doğaya yapılmış.
    aslan miyav demez kükrer tam tersi olması gerekli.
    ay danlıyor gökyüzünden deyiminde gökyüzünden üstümüze yağmur yağar.doğadan doğaya.
    aslanlarımız yani askerlerimiz demek gerekir.doğadan insana aktarım
    güle naz bülbül eder güle naz insan naz eder bu yüzden insandan doğaya aktarım var...
    29.etkinlik:1.si dönen insanı anlatıyor.bütün parça ilişkisini anlatıyor.
    tencere derken içindekini kas ediyor...bütün parça ilişkisi.
    sayfa 104 30.etkinlik

    *rüzgarsız,kesik,yoksuz,kapalı
    upuzun,kapkara,alev gibi kıpkırmızı,minimini,ışıl ışıl ,taze taze ,masmavi,sımsıcak,tertemiz
    -bu sufatlardan mini mini,upuzun,kapkara,kıpkırmızı,ışıl ışıl,taze taze,
    masmavi,sımsıcak,tertemiz anlam yönünden güçlendirilmiştir.
    -sıfatlarda pekiştirme iki yolla yapılır.
    1)ikilemlerle yapılan pekiştirmeler:
    iri iri gözler,koca koca ağaçlar
    2.)''m,p,r,s''ünsüzleriyle yapılan pekiştirmeler:
    yemyeşil vadi,ipince defter...
    *geniş mi geniş odaları vardı bu evin
    küçük küçük taşları tpolayıp koydu cebine
    kıpkısasaçlarıyla çok hoş görünüyordu.

    *pekiştirme sıfatları sözcüklein anlamını güçlendirmek için kullanılır.pekiştirilmiş sıfatlar diğer sıfatların özelliklerine sahiptir.


    sayfa 104 31.etkinlik
    *korkunç,biricik,soluk,iri,kaskatı,geniş,derince,y eşilimtırak
    *küçültme anlamı taşıyan niteleme sıfatları:biricik,kısacık,derince,ekşimsi,yeşilimt ırak
    *-cik,-ce,-msi,-mtırak ekleri sıfatlara küçültme anlamı katan eklerdir.

    sayfa 105 32.etkinlik

    eşitlik:ceviz kadar,senin kadar
    üstünlük:daha yeşil,daha büyük
    en üstünlük:en büyük,en zararlı
    aşırılık:çok çalışkan,pek güzel,pek nezih,pek sevimli
    sayfa 105 33.etkinlik
    her insan:belgisiz sıfat
    herkes:belgisiz zamir
    hangi:soru sıfatı
    hangileri:soru zamiri
    bu:işaret sıfatı
    buraya:işaret zamiri
    o:işaret sıfatı
    orası:işaret zamiri
    yaşlı:sıfat
    yaşlılara:zamir

    ölçme değerlendirme
    1.açıklayıcı betimleme ve sanatsal betimleme
    tahlil
    simgesel betimleme

    2.d
    d

    3.a
    4.d
    5.a
    6.c
    7.c
    8.b
    9.c
    10.e
    11.e
    12.b
    13.b
    14.c
    15.d
    16.a
    17.cümlesinde burun sözcüğünde insandan doğaya deyim aktarması vardır.organ adı olan burun sözcüğü coğrafi bir terim olarak kullanılmış ve insandan doğaya bir aktarma yapılmıştır.
    18.ad aktarması uzun kol sözcükleriyle yapılmıştır.uzun kolla kastedilen uzun kollu giysidir.cümlede parça -bütün ilişkisine dayalı ad aktarması vardır.
    19.betimlemeler yapılırken tasvir edilen varlığın özellikleri ayrıntılarıyla verilmek istenir.varlıkların niteliklerini tanıtan ,onları belirten sözcük türleri de sıfatlardır.bu yüzden betimleme yapılırken sıfatlardan yararlanılır.

    sayfa 109
    1.insanların ses tonu duygularına göre değişiklik gösterir.kızgın,sinirli bir insan ses tonunu yükselterek ,bağırarak konuşur.heyecanlı bir insanın sesi titrerken ,üzgün bir insanın ses tonu alçalır.
    3.şiir okurken fon müziklerinin kullanılması şiirin anlatımını gücünü artırır.okunan şiire uygun olan fon müzikleri iletilmek istenen duyguyu daha etkili kılar,duygusal bir ortam oluşmasını sağlar.
    4.yazılı anlatım türlerinden biri olan şiirlerde,roman,hikaye ve tiyatrolardaki içe dönük konuşmalarda (monologlar)duygular ifade edilmeye çalışılır.
    5.*iki cümlede aynı olayı anlatmaktadır.
    *ikinci cümle ,duyguları harekete geçirmede daha etkilidir;çünkü güneşin doğuşu,hayal gücünden ,duygulardan yararlanılarak ifade edilmiştir.
    1.etkinlik
    AKINCILAR
    Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik
    Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik
    Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı: “ilerle!”
    Bir yaz günü geçtik Tunadan kafilelerle
    şimşek gibi atıldık bir semte yedi koldan
    şimşek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan
    Bir gün yine doludizgin atlarımızla
    Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hızla
    Cennette bu gün gülleri açmış görürüz de
    Hala o kızıl hatıra gitmez gözümüzde
    Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik
    Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik

    Yahya Kemal Beyatlı
    sayfa 112;;7.etkınlık;1.sı
    metınde kullanılan zamırler ısımlerın yerını tutarak cumleler arasında anlam ılıskısının kurulmasını saglamıstır..
    8.etkınlık;
    teklık bolumu ;sahıs zamırlerı;
    sen ben o kendı kendım
    ısaret zamırı;
    bu su o ora
    belgısız zamırler;
    butun kıse hıckımse herkes
    soru zamırı;ne
    cokluk bolumu;sahıs zamırı;onlar
    işaret zamırı;bunlar
    belgısız zamırler;yok
    soru zamırı;neler

    8.etkınlıgın 2.sorusu
    ısımlerın yerını kısı kısı ısaret ve belgısısızlık ve soru yoluyla tutan zamırler bu ayrıma gore sınıflandırılır...
    3.sorusu,
    zamırler metnın içindekı ısımlerın yerını tutarak cumleler arasında anlam bılgısı kurulmasında gorev alır...

    sayfa 113;1.soru;
    sen ben o sıırı uc sahıs arasındakı baglamda verılmıs ve metnı olusturan parcalar bu uc sahıs arasındakı ılıskılerı verecek sekılde bır araya getırılmıstır. 9.etkınlık;1.sı;
    kısı zamırlerı kısı ısımlerının yerıne kullanılan zamırlerdır.dolayısıyla bır ısme olmadan butn kıslerı karsılayabılırler

    114;10.etkınlık;;1.sorusu;
    ben bız ve kendım...
    2.soru;;
    kendım donusluluk zamırlerının ben zamırını pekıstıren zamırdır..
    3.soru;;
    anlamının pekıstırlmesını saglar.
    4.soru;;1.sı;
    yaslı adam kendı kendıne gulumsuyordu;
    2.sı;
    bunu sen kendın ıstedın.
    5.soru;;orn;
    sevgı anlamında sen yerıne sız kullanılır..
    ornegın ;sız onden buyurun gıbı
    ovunme amacıyla ben yerıne bız kullanılır



    yfa 113 4 ve 5.metin soruları
    *sen ben o şiiri üç şahıs arasındaki bağlamda verilmiş ve metni oluşturan parçalar bu üç şahıs arasındaki ilşikileri verecek şekilde biraraya getirilmiştir.

    *dünyanın bütün çiçekleri şiiri öğretmen -öğrenci bağlamında verilmiş ve şiiri oluşturan parçalar öğretmen-öğrenci arasındaki bu sevgi bağını verecek şekilde birarya getirilmiştir.


    sayfa 113. 9.etkinlik
    *''sen.ben.o ''şiirindeki şahıs zamirleri:ben,sen,o__tekil
    *dünyanın bütün çiçekleri şiirindeki şahıs zamirleri:
    ben:tekil
    siz,onlar:çoğul
    ----*kişi zamirleri ,kişi isimlerinin yerine kullanılan zamirlerdir.dolayısıyla bir isme bağlı olmadan bütün kişileri karşılayabilirler.kapsamları isimlerden çok daha geniştir.gerektiğinde bütün isimleri ifade ederler.

    sayfa 114 10.etkinlik
    *şiirdeki şahıs zamirler:''ben,bizve kendim''dir.
    *kendim dönüşlülük zamiri ,ben zamirini pekiştiren zamirdir.
    *kendi dönüşlülük zamirinin şahıs zamiriyle birlikte kullanılması anlamının pekiştirilmesini sağlar.
    *yaşlı adam kendi kendine gülüyordu.
    bunu sen kendin istedin.
    *saygı anlamında ''sen''yerine ''siz''zamiri kullanılabilir.
    ''siz önden buyurun''
    övünme amacıyla ''ben'' yerine''biz''zamiri kullanılabilir.
    bizmde bir bildiğimiz var.

    Sayfa 115 7.ve 8.metnin soruları1.beni unutma şiirindeki şair''sevdiği''kişiye, ''bizim memleket''şiirinde ise şair ''memleketinin insanlarına''seslenmektedir.
    2.bu şiirlerin yazılış amacı duyguları harekete geçirmektir.
    3.'bizim memleket''şiirinde
    vatan sevgisi iyimser bir şekilde , bülbül şiirnde ise karamsar bir şekilde ele alınmıştır.


    sayfa 115 11.etkinlik
    *şairler içinde bulundukları ruh hallerine göre aynı duyguyu farklı yorumlarla dile getirebilirler.


    sayfa 115 12.etkinlik

    *beni unutma ve bizim memleket şiirlerindeki varlıkların yerini işaret yoluyla tutan veya varlıkları işaret yoluyla belirten sözcükler:

    o saatler -işaret sıfatı (varlığı işaret yolula belirtiyor.)
    o çılgın rüzgar-işaret sıfatı (varlığı işaret yolula belirtiyor.)
    şu yollar-işaret sıfatı (varlığı işaret yolula belirtiyor.)
    o iller-işaret sıfatı (varlığı işaret yolula belirtiyor.)
    orada -işaret zamiri (varlığın yerini işaret yolula tutuyor.)

    sayfa 115 13.etkinlik
    -metinde geçen işaret zamirleri ve işaret sıfatları:

    işaret sıfatları
    bu tükenmez musiki
    bu orman
    o alev gömleği
    bu yağmur
    bu kıldan ince yağmur
    bu rüzgar
    bu has ekmek

    işaret zamiri

    orada
    bunlar göz pınarları
    bunlar göz yaylası
    bu mu

    sayfa 116 14.etkinlik
    *bu
    işaret zamiri:bu,diğerinden daha güzel.
    işaret sıfatı:bu kitap daha güzel.

    *şu
    işaret zamiri:şu,benim arkadaşım.
    işaret sıfatı:şu adam az önce seni sordu.

    *o
    işaret zamiri,bizim arabamız.
    işaret sıfatı araba bizim.

    *böyle
    işaret zamiri:ben de böylesini görmedim.
    işaret sıfatı:böyle insanlarla karşılaşınca dikkatli ol.

    sayfa 116 15.etkinlik

    *bu düşünceler içerisinde gecenin karanlık saatlerinde yalnız başıma yürüyordum.böyle birşey nasıl olabilirdi?bütün bu olanlar hayata olan bağlılığımı azaltmıştı.böyle şeyler demek ki herkesin başına bu şekilde gelebiliyormuş.

    sayfa 116 16.etkinlik
    *''onlarla ağlamış ,onlarla gülmüşüm__onlar(türküler)insan dışı varlığın yerini tutmuştur.

    *o gitmek istedi.__o(çocuk)insanın yerini tutmuştur.

    *bir şey var sanki onu soruyorum.__o (nesne)insan dışı varlığın yerini tutmuştur.

    sayfa 117 9.metin soruları

    1.yazar içindeki duyguları belirtmek için metni yazmıştır.
    2.yazar metinde kişisel duygularını dile getirmiştir.
    3.metnin teması ''sevgi''dir.metindeki sevgi temasını işlemek için cümleler bir araya getirilmiştir.
    4.metinde geçen ''kimsiniz,neye''sözcükler ismin yerini soru yoluyla tutan sözcüklerdir.

    sayfa 117 17.etkinlik
    *şiirlerde ,öykü,roman ve tiyatro eserlerindeki içe dönük konuşmalarda coşku ve heyecana bağlı anlatım kullanılır.
    *lirik anlatımla oluşturulmuş metinlerde dil heyecana bağlı işlevinde kullanılır.
    ''nihayet gönlüme baharı getiren sesiniz.
    ''benim ezeli melikem''gibi

    sayfa 118 18.etkinlik
    devrik cümleler:yeniden kendimi buldum mektubunuzda
    güneş kahkahalar atarak uzaklaştı ufkumdan.
    eksiltili cümleler:kırık bir tekne ,karanlık bir deniz
    şehzadelerin karşısına çıkan yol iki:ölüm veya .......
    soru cümleleri:kimsiniz?
    neden dinç olcakmışım?
    kısa cümleler:kimsiniz?
    benim ezeli melikem.
    mecaz ve yan anlamlı kelimeler:kopuş,getiren,kör bir kuyu,kıta,parçalandı.
    şahıs zamirleri:siz,kendim,ben

    -----------bu tür kelime ve cümleler lirik anlatımın oluşumunda kullanılır.bu kelime v cümleler yapı ve anlam bakımından bir araya getirilerek lirik anlatımın oluşumunda görev üstlenir.
    sayfa 118 19.etkinlik
    *metinlerde geçen '' kimi,her biri,bazısı,herkes,kimse,biri''sözcükleri isimlerin yerini belirsizlik yoluyla tutan belgisiz zamirlerdir.
    *her ev ,bir yol,bir koca,bir çocuk__belgisiz sıfatlar
    belgisiz sıfatlar isimleri belirsizlik yoluyla belirtir,belgisiz zamirler belirsizlik yoluyla isimlerin yerini tutar.

    sayfa 118 20.etkinlik-şiirde yapılan kafiye ve iç kafiyeler ,ses ve kelime tekrarları başlıca ahenk unsurlarıdır.
    -ahenk öğeleri ve ses akışı şiirdeki duygu atmosferini oluşturabilmek için bir araya getirilmiştir.

    sayfa 119 21.etkinlik
    belgisiz zamir:hiçbirini beğenmedim.
    kitapta yazıyor zaten.
    bazıların değişmez prensipleri vardır.
    kitapta yazıyor zaten.
    kimileri annesinden ayrılamaz.
    başka istemiyorum.
    kitapta yazıyor zaten.

    belgisiz sıfat
    kitapta yazıyor zaten.
    birkaç çocuk kenarda oturmuş oyun oynuyorlardı.
    kitapta yazıyor zaten.
    hiçbir söz kulağına girmiyor.
    kitapta yazıyor zaten.
    kitapta yazıyor zaten.

    sayfa 120 22.etkinlik
    *metinlerde geçen ''ne,kim,nerde,nereye,neydi''sözcükleri isimlerin yerini soru yoluyla tutan soru zamirleridir.şiirlerdeki bu zamirlerin yerine bir isim getirilemez.bu isimler bilinmediği için soru zamiri kullanılarak cümleye anlam kazandırılmıştır.
    sayfa 120 23. etkinlik

    şahıs zamiri
    basit zamir:siz,ben,kendi,kendisi,onu,biz,kendiniz.
    birleşik zamir:yok.
    işaret zamiri
    basit zamir nları
    birleşik zamir:burada,orada

    belgisiz zamir
    basit zamir:herkes,hepimiz
    birleşik zamir:yok.

    soru zamiri
    basit zamir:kimler
    birleşik zamir:yok.

    sayfa 121 24.etkinlik

    soru zamiri

    hangi:hangisini beğendin?
    ne kadar:ne kadar alacaksın?
    kaç:elbiseyi kaça aldın?

    soru sıfatı
    hangi:hangi oyuncağı aldın?
    ne kadar:na kadar para verdin?
    kaç:kaç insan vardı?

    sayfa 121 25.etkinlik

    *ne yaptın?__soru zamiri
    nerde yaptın?__soru zamiri
    ne zaman yaptın?
    nasıl yaptın?
    niçin yaptın?
    kim yaptı?__soru zamiri

    sayfa 121 26.etkinlik

    kimi:sıfat :kimi insanlar mı bilmiyor?
    zamir:kimi çağırdın?

    öteki:sıfat:çürük olan öteki meyvalar mı?
    zamir:beğendiğin öteki miydi?

    bazı:sıfat:camı kıranlar bazı çocuklar mıydı?
    zamir:bağıranlar bazıları mıydı?

    sayfa 121 ölçme değerlendirme

    1.mecaz ve yan
    heyecana bağlı
    sıfat- zamir
    isim-zamir

    2.y,d,d,d,y,

    3.b
    4.a
    5.d
    6.b
    7.kim:soru zamiri
    kimsenin:belgisiz zamir
    ne:soru zamiri

    burada :işaret zamiri
    şey:belgisiz zamir
    nedir:soru zamiri

    öteki:işaret zamiri

    kim:soru zamiri
    nerede:soru zamiri
    ne:soru zamiri

    8.şiirlerde ,hikaye,roman ve tiyatro eserlerinde coşku ve heyecana bağluı anlatımdan yararlanılır.

    9.öyküleyici anlatımda olay veya durumlar anlatılırken,duygusal düşünceler katılmaz.coşku ve heyecana bağlı anlatımda duygular ve içinde buluulan ruh hali yansıtılır.


    Sayfa 131 - 17. Etkinlik
    1)Roman
    2)Hikâye
    3)Tiyatro
    4)Destan
    5)Şiir
    __________________
    sayfa 129 13.etkinlik
    yüklem olan isimler
    karaydı--------karay idi
    alımlıydı--------alımlı idi
    gibiydi-------gibi idi
    olduğundandır----olduğundan dır
    kişiydi-------kişi idi
    yerdi-----yer idi
    vardı-----var idi
    tüylüydü----tüylü idi

    birleşik zamanlı fiiller

    binerdi----biner idi
    yemektir---yemek dır
    avlardı-----avlar idi
    ezmişti----ezmiş idi
    geçirecektim----geçirecek idim
    uğraşıyorduk----uğraşıyor idik
    denetliyordum----denetliyor idik
    bunalmışlardı----bunalmışlar idi
    sanıyordum----sanıyor idim

    *ek fiiller iki görevde kulllanılır.birincisi isimlere gelerek onları yüklem yapmak,ikincisi de basit zamanlı fiilere gelerek onları birleşik zamanlı fiiller yapmak..


    sayfa 130 14.etkinlik

    ek fiil:bayılmıştı
    eklendiği kelimenin türü:fiil
    isimlendirme:öğrenilen geçmiş zamanın hikayesi

    ek fiil:senedir
    eklendiği kelimenin türü:isim
    isimlendirme:ek fiilin geniş zamanı

    ek fiil lursam
    eklendiği kelimenin türü:fiil
    isimlendirme:geniş zamanın şartı

    ek fiil:değil midir
    eklendiği kelimenin türü:isim
    isimlendirme:ek fiilin geniş zamanı

    ek fiil:kuvvetlidir
    eklendiği kelimenin türü:isim
    isimlendirme:ek fiilin geniş zamanı


    sayfa 130 15.etkinlik

    *yapıyorum----şimdiki zaman,1.tekil kişi
    *arıyorum----şimdiki zaman,1.tekil kişi
    *bayılıyorum----şimdiki zaman,1.tekil kişi
    *yapıyorum---şimdiki zaman,1.tekil kişi
    *böler---geniş zaman,3.tekil kişi
    *dolar---geniş zaman,3.tekil kişi



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi F1SECO -- 19 Şubat 2009; 21:13:06 >







  • Teşekkür ederim fakat yanlış yerde
  • evet . ilgili arkadaşlar eğitim ve sınavlar bölümüne taşırsa sevinirim
  • Sana ne kadar teşekkür etsem azdır ya. Artık eksi almak yok.
  • quote:

    Orjinalden alıntı: erman çeliker

    Sana ne kadar teşekkür etsem azdır ya. Artık eksi almak yok.

    evet arkadaşlar hayır dualarınızı eksik etmeyin dh öğrencileri adınaa . . .
  • sağolasın
  • ellerin dert görmesin kardeşim
  • 11. sınıf varsa bi zahmet onuda ver kardeşim.

    Ayrıca ;
    1. Bağlaşıklık
    2.Bağdaşıklık
    3.Bağdaştırma

    Bu 3 konu ne kadar iğrenç konuydu yaa hep birbirine karıştırırdım. Sayısal öğrenci olmamıza rağmen dil anlatım öğretmeni ısrarla bize bu tarz soruları dayardı.
  • güncel . konuyu sürekli güncel tutalımmki tüm kardeşlerimiz yararlansın hadi dh .
  • Keşke geçen sene yazsaydın bea

    Bunları nasıl yazdın ya teker teker, çok zor iş valla. Emeğe saygı. +++R€P+++
  • teşekkürler ayrıca yardımcı kitaplar var ordandan bakabilirler arkadaşlar..ben de dil ve anlatımın ve edebiyatın var her zaman ordan yapıyorum..
  • quote:

    Orjinalden alıntı: Riqimaru

    Keşke geçen sene yazsaydın bea

    Bunları nasıl yazdın ya teker teker, çok zor iş valla. Emeğe saygı. +++R€P+++


    açıkçası ben yazmadım teker teker
  • kopyala yapıştır
  • quote:

    Orjinalden alıntı: Feel The Difference

    kopyala yapıştır

    yani . . .
  • sağolasın süper ya
  • quote:

    Orjinalden alıntı: balkabak

    sağolasın süper ya

    ne demek . görevimizz .
  • arkadaşlar şu konuyu güncel tutalım ya
  • lise 4 için yok mu ?
  • ödevimi yaparken konumu bir hıortlatayım dedim
  • arkadaşlar uplayalım lütfen herkes faydalansın
  • 
Sayfa: 12
Sayfaya Git
Git
sonraki
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.